---------------------
۱۲ مرداد ۱۳۱۴
---------------------
روزنامه اطلاعات، ۱۲ مرداد ۱۳۱۴، ص ۱ و ۸
این دو روز جمعی از آقایان راجع به اختلاف در غره ماه جمادی الأولی جاری از دفتر سالنامه پارس توضیحاتی خواستهاند که ما ناگریز شدیم برای رفع اشتباه آقایان به نشر این مختصر بپردازیم.
مرقومهای که طی نمرۀ ۶۶/۳۳۱۴۱ از وزارت معارف در باب طبع تقاویم دریافت داشتهایم مشعر است:
سال رسمی مملکتی همان سال شمسی است که به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و اگر مقصود سال قمرى و استخراج رؤيت اهله است که وزارت معارف قبل از تأسیس رصدخانۀ رسمی و تهیۀ اسباب
و لوازم به خوبی نمیتواند هیچ تقویمی را معتبر بشناسد و بنابراین بایستی بر مستخرجات آقایان منجمين اعتماد نمود.
و این اعتماد حاصل نمیشود مگر به دو طریق یکی شهرت وفضیلت و اهمیت علمی مستخرج و يكی آراء کثریت آنها. دراینجا چون هنوز رسماً مراتب علمى منجمين تشخيص و تعيين نشده از طريقۀ اولی ولو مشهود هم باشد نمیتوان نتیجه گرفت اما طریقۀ دوم که آراء اکثریت آنهاست دین سال به طريق ذیل است:
تقویم آقای ذوالفنون و آقای مصباح و منجم باشی شیرازی و منجم باشی خراسانی و منجم باشی کردستانی يک رأی پنجشنبه را غره گرفتهاند و فقط از تمام تقاویمی که در ایران استخراج میشود یک تقويم جمعه گرفته آن هم در حاشیه تصدیق کرده است شب پنجشنبه (در بلاد غربیه ضعیف دیده میشود) در همین شب پنجشنبه هم جمعی از آقایان که اسامی آنها با نمره سجل احوالشان ذیلاً درج میشود در مسجد معروف به فيلسوف (جنب سیداسمعيل ) ۲۵ دقیقه از غروب گذشته ماه را در طهران رؤیت کردهاند آقای محمدعلی احمدیان نمره سجل. ۲۰۶۰۱، آقای حاجی علی آقا احمدیان نمره سجل ۱۱۷۰۵ ، آقا سیدرضا طباطبایی نمرۀ سجل ۱۵۷۰۰، آقای رضوی قمی نمره سجل ۷۲۵۶، آقای میرزا حسینعلی آیتی نمره سجل ۹۲۴۵، آقای مشهدی رجبعلی همدانی نمره سجل ۸۱۷۲، آقای شیخ ابوالقاسم اسدی نمره سجل ۱۹۲۸۰، آقای حاجی رضا شهریاری نمره سجل ۹۹۶، آقای حاجی محمدعلی شهرور امین نمره سجل ۵۶۴، آقای آقا اسدالله کرمانشاهی نمره سجل ۱۹۷۳
پس بنا به آراء اکثریت قریب به اتفاق آقایان منجمین و رؤیت ماه در شب پنجشنبه در طهران و قم و بلاد غربیه که مورد تصديق یک تقويم مخالف هم بوده است قطعاً غرۀ جمادى الاولى پنجشنبه میباشد و هرگاه در بعضی تقاویم اداری که مستخرج آن نیز در ذیل تقویم معرفی نشده غره را جمعه نوشته باشند متأسفانه اشتباه است.
تا رصدخانۀ رسمی در ایران تاسیس نشده و امتیاز يک تقویم قمری از سایر تقاویم رسماً تصدیق نگردیده، جز استهلال یا تسلیم برای اکثریت منجمین به نظر ما راه حل دیگری نمیرسد.
دفتر سالنامه پارس
روزنامه اطلاعات، ۱۲ مرداد ۱۳۱۴، ص ۱ و ۸
----------------------------------------------------------
تذکر: در اين بخش برانيم كه نگاهى به رخدادهاى نجومى و مسائل مرتبط با آن را كه، مطبوعات قديمى در اين روز منتشر نموده اند ، بيندازيم و اخبار آنها را بازنشر نماييم .قابل ذکر است که باز نشر این اخبار با ذکر منبع انجام خواهد شد و به عنوان تایید یا رد آن خبر یا منبع نیست و هدف قرار دادن اطلاعات نجومی منشر شده جهت استفاده پژوهشگران و علاقه مندان خواهد بود.