---------------------
۳۰ فروردین ۱۳۳۸
---------------------
مخبر کمیسیون تقاویم می‌گوید فردا شب قرص ماه کامل نیست - چه آنها که روز پنج شنبه و چه آنها که روز جمعه را عید فطر شناخته‌اند اثبات نظریه خود را موکول به مشاهده قرص ماه در فردا شب و هلال ماه در اول ذیقعده می‌کنند.
هنوز بر سر این موضوع که روز پنجشنبه ۱۹ فروردین عید فطر بوده است یا روز جمعه اختلاف نظر وجود دارد و بسیاری از مردم مرددند که کدامیک از این دو روز را به عنوان عيد فطر قبول نمایند.
به طوری که خوانندگان عزیز از جریان مستحضر هستند روز پنجشنبه ۱۹ فروردین در تقاویم مصادف با روز ۳۰ رمضان و عید فطر روز جمعه ذکر شده است. ولی در روز پنجشنبه فوق الذکر بر اثر اظهار جمعی مبنی بر رؤیت هلال ماه شوال روزه‌ها شکست و مراسم عید فطر برگزار گردید و اعلامیه رسمی دولت درباره تعطیل آن روز نیز از رادیو پخش شد.
ولی منجمینی که تقاویم بر حسب استخراج آنان تنظیم گردیده همچنان بر عقیده خود باقی هستند و عید فطر و اول ماه شوال را روز جمعه می‌دانند و برای اثبات نظریه خود مردم را دعوت به استهلال ماه ذیقعده و تماشای قرص ماه در فردا شب می‌کنند و از دولت نیز تقاضا دارند کمیسیون مخصوصی تشکیل شود و به اظهارات و دلائل آنها رسیدگی کند و نتیجه قطعی را اعلام دارد اتفاقاً کسانی هم که روز پنجشنبه را روز عید فطر می‌دانند اثبات نظریه خود را موکول به استهلال می‌نمایند.
به هر صورت باید منتظر فردا شب و مشاهده قرص کامل و یا غیر کامل ماه و همچنین رویت هلال ذیقعده در اول آن ماه و بالاخره اعلام نتیجه قطعی از طرف یک کمیسیون رسمی بود.
قرص کامل نیست
آقای دکتر ریاضی کرمانی استاد دانشگاه و مخبر کمیسیون رسیدگی به تقویم نیز در دنباله اظهارات سابق خود در مورد رؤیت هلال ماه شوال در شب جمعه شرح مفصلی توام با اطلاعات نجومی و نظریات استادان بزرگ نجوم و ریاضی به این اداره فرستاده و ضمناً چنین می‌نویسد:
طبق محاسبات اینجانب روز چهارشنبه ۱۸ فروردین و هشتم آوریل بر حسب ساعت ... در تهران ساعت ۱۸ و ۲۰ دقیقه و ۱۹ ثانیه موقع غروب آفتاب ابعاد ماه عبارت بوده است از بعد معدل: ( ۵ درجه - ۲۳ ثانیه - ۱ ثانیه) بعد سوى: ( ۵ درجه - ۲۱ دقیقه - ۲۰ ثانیه) عرض ماه : ( ۵۶ دقیقه - ۷ ثانیه جنوبی) و چون به طور مسلم محاسبات اینجانب صحیح و دقیق است و طبق عقیده کلیه منجمین شرق و غرب با ابعاد فوق الذكر ماه قابل رؤیت تشخیص داده نشده علیهذا از آقای نخست وزیر تقاضا دارم مقرر فرمایند کمیسیونی از اهل فن تشکیل شود و به اظهارات و دلائل اینجانب که مستند با کلیه زیج‌های اسلامی و جداول نجومی و عقاید منجمین غرب می‌باشد رسیدگی فرمایند و ضمناً از علاقمندان نیز تقاضا می‌شود غروب سه شنبه ۳۱ فروردین قرص ماه را به دقت ملاحظه فرمایند تا مشاهده کنند که دایره کامل نیست یعنی پنجشنبه اول ماه شوال نبوده است.
روزنامه اطلاعات، ۳۰ فروردین ۱۳۳۸، ص ۱۵.
------------------------------------------------------
تذکر: در اين بخش برانيم كه نگاهى به رخدادهاى نجومى و مسائل مرتبط با آن را كه، مطبوعات قديمى در اين روز منتشر نموده اند ، بيندازيم و اخبار آنها را بازنشر نماييم .قابل ذکر است که باز نشر این اخبار با ذکر منبع انجام خواهد شد و به عنوان تایید یا رد آن خبر یا منبع نیست و هدف قرار دادن اطلاعات نجومی منشر شده جهت استفاده پژوهشگران و علاقه مندان خواهد بود.