با آغاز سال نوی میلادی فضاپیمای رباتیک "نیوهورایزنز "(New Horizons) ناسا شروع به ارسال اطلاعات از جسم فرانپتونی"Ultima Thule" خواهد کرد. جسم فرانپتونی یاد شده ۴ میلیارد مایل(حدود ۶.۵ میلیارد کیلومتر) از زمین فاصله دارد.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا و به نقل از گاردین، اول ژانویه سال ۲۰۱۹، فضاپیمای "نیوهورایزنز" ناسا شروع به ارسال اطلاعات از جسم فرانپتونی "Ultima Thule" که در "کمربند کویپر"(Kuiper belt) قرار دارد، خواهد کرد.
جسم فرانپتونی"Ultima Thule" چهار میلیارد مایل از زمین فاصله دارد و در لبه تاریک منظومه شمسی قرار دارد. خورشید از این مکان بسیار دور است و به همین دلیل میتوان دریافت که این ناحیه نمیتواند درخشانتر از یک ستاره باشد.
کمربند کویپر یک حلقه نازک متشکل از اجرام یخی است و همین موضوع آن را به یکی از اسرارآمیز ترین و جالبترین مناطق اطراف خورشید تبدیل کرده است.
این کمربند میلیاردها سال پیش از شکلگیری سیارات منظومه شمسی تشکیل شده است. یک بار از نزدیک مشاهده کردن این کمربند، رویای چندین دهه پژوهشگران است.
کمربند کویپر، نخستینبار توسط اخترشناس هلندی تبار، "جرارد کویپر" عنوان شد؛ وی بر پایه مدار برخی از دنبالهدارهای شناخته شده و وجود اجرامی مانند سیاره کوتوله پلوتون باور داشت که کمربندی از اجرام دنبالهدار مانند، در ورای مدار نپتون وجود دارند. ۲۰ سال پس از مرگ او نخستین جرم کمربند کویپر در فاصله ۴۲ واحد نجومی از خورشید شناخته شد. این جرم به قطر ۲۴۰ کیلومتر "۱۹۹۲QB۱" نامگذاری شد.
از آن زمان تاکنون بیش از ۸۰۰ جرم دیگر در کمربند کویپر یافته شده است. گمان میشود حداقل ۳۵۰۰۰ جهان یخ زده با قطری بیش از ۱۰۰ کیلومتر در این منطقه وجود داشته باشند و شاید دهها بار بیش از این، اجرام کوچکتری در کمربند کویپر پنهان از دید ما باشند. کل جرم موجود در کمربند کویپر باید چند صد برابر جرم موجود در کمربند سیارکها که در میان مدار مریخ و مشتری است باشد. از جمله اجسامی که در این کمربند هستند میتوان سیارک "اریس"(Eris) و سیاره کوتوله "پلوتون"(Pluton) را نام برد.
اکنون پس از سالها پژوهشگران میتوانند به رویای دیرینه خود جامه تحقق بپوشانند زیرا در ۱ ژانویه، فضاپیما نیوهورایزنز ایالات متحده آمریکا که از ۱۳ سال پیش به سمت کمربند کویپر حرکت کرده است با استفاده از دوربین، ردیاب و اسکنرهای خود به بررسی جسم فرانپتونی "Ultima Thule" میپردازد و اطلاعات زیادی را در اختیار دانشمندان قرار میدهد.
نیوهورایزنز فضاپیمای رباتیک ناسا و بخشی از برنامههای فضایی "مرزهای نو" است که در ۱۹ فوریه ۲۰۰۶ میلادی بهسوی کمربند کویپر حرکت کرد. این کاوشگر فضایی که آن را کاوشگر بینسیارهای یا "سیارهپیما" هم خواندهاند، نخستین فضاپیمایی است که بهسوی پلوتو پرواز کرد و به مطالعه درباره این سیاره کوتوله و پنج قمر آن که تاکنون شناخته شده، بهویژه" شارون"(Charon)، پرداخت. این کاوشگر فضایی ۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵ پس از گذر از کنار پلوتو به سراغ کمربند کویپر رفت تا دستکم با یکی از اجرام این کمربند نیز دیدار کند.
هنگامی که پلوتو و زمین در دو سوی مخالف با یکدیگر بر گرد خورشید قرار گیرند این فاصله نزدیک به ۷٫۵ میلیارد(۷۵۰۰ میلیون) کیلومتر است و این بیشترین فاصلهای است که این دو میتوانند از هم داشته باشند. کمترین فاصله هنگامی است که هر دو در یک سوی خورشید قرار گیرند. نزدیکترین این فاصله نزدیک به ۴٫۲۸ میلیارد(۴۲۸۰ میلیون) کیلومتر است.
به دلیل فاصله بسیار زیاد پلوتون از خورشید و عدم توانایی صفحات خورشیدی در تولید الکتریسیته لازم برای کاوشگر نیوهورایزنز، این فضاپیما از واحد آر.تی. جی(RTG) یا ژنراتورهای ترموالکتریکی رادیوایزوتوپ به منظور تولید نیروی برق استفاده میکند. در این وسیله گرمای ناشی از شکست طبیعی عناصر سنگین رادیواکتیو به مواد سبکتر بر طبق خاصیت ترموالکتریکی به جریان برق تبدیل میشود.
"آلن استرن"(Alan Stern) پژوهشگر اصلی ماموریت نیوهورایزنز گفت: ما قصد داریم دریابیم این جسم فرانپتونی از چه چیزی ساخته شده است،چگونه ساخته شده؟ آیا اتمسفر و حلقه دارد؟
با انجام این پژوهش،"MU۶۹ یا Ultima Thule" تبدیل به دورترین شی خواهد شد که تا به حال از راه دور توسط انسانها مورد بررسی قرار گرفته است. دلیل آنکه دانشمندان نام این جسم فرانپتونی را "Ultima Thule" نهادهاند این است که جغرافیدانان قدیمی اعتقاد داشتند، این جسم فرانپتونی بیشترین فاصله با زمین را دارد.
کمتر از ۲۴ ساعت طول میکشد تا فضاپیمای نیوهورایزنز به دور Ultima Thule بچرخد و آن را با ابزارهای خود در روز سال نو بررسی کند. پس از آن قطعا این کاوشگر اطلاعات و یافتههای ارزشمندی همانند تاریخ اولیه منظومه خورشیدی را در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد.