کاوشگر وستا در گودالی واقع در قطب جنوب سیارک وستا کوهی را پیدا کرد که با 21 متر ارتفاع، دومین کوه بلند منظومه خورشید بوده و شهاب سنگهایی را ساخته است که امروز در موزه های زمین نگهداری می شوند.
به گزارش خبرگزاری مهر، در ابتدای دهه 90 به خاطر بررسیهای طیف نگاری مادون قرمز، دانشمندان دریافتند که طیف شهاب سنگهای "هواردیتی، ائوکریتی، دیوجنیتی" (HED) و سیارک وستا بسیار شبیه هم هستند و بنابراین، به احتمال بسیاری "وستا" جد اولیه این سنگهای آسمانی رسیده به زمین هستند.
در می 1996، زمانی که فاصله وستا تا زمین به حداقل خود رسید تلسکوپ فضایی هابل توانست رصدهای موثری را انجام دهد و وجود یک گودال غول پیکر با قطر حدود 450 کیلومتر را در نزدیکی قطب جنوب این سیارک کشف کند. با توجه به اینکه ابعاد این سیارک کمی بیشتر از 500 کیلومتر است دانشمندان نتیجه گیری کردند که شکل گیری این حفره باید یادآور یک حادثه فاجعه بار برای وستا باشد.
به نظر می رسد که شکل گیری این حفره حاصل برخورد یک سیارک کوچک با قطر چند ده کیلومتر است. سپس در طول دهها میلیون سال زمان بعضی از تکه هایی که در مدت برخورد منفجر شدند به مناطقی رسیدند که از نظر دینامیک ناپایدار بودند و زیر فشار اختلالات شدیدی قرار گرفتند که سبب بروز تغییراتی ریشه ای در مدارات آنها شدند و بعد آنها را به مناطق داخلی منظومه خورشیدی هدایت کردند و در پایان از مدارات سیارات داخلی از جمله زمین عبور کردند.
تحقیقات بعدی اجازه داد که دانشمندان وجود گروهی از دهها سیارک کوچک با قطر 5 تا 10 کیلومتر را با طیف مشابه طیف سیارک وستا شناسایی کنند. به همین خاطر به این گروه سیارکی "وستاک" (سیارکهای وستایی) گفته می شود.
این تصویر کوهی به ارتفاع 21 کیلومتر را نشان می دهد که در مرکز گودال حاضر در جنوب وستا حضور دارد. وضوح تصویر این عکس 300 متر در پیکسل است درحالی که مقیاس عمودی آن 1.5 برابر بیشتر از مقیاس افقی است
این خانواده سیارکها از تکه هایی تشکیل شده اند که بیشتر آنها در پی برخوردی که حفره قطب جنوب وستا را ساخته است به دنیا آمده اند.
بعضی از تکه های این گروه نیز راه زمین را در پیش گرفتند و اکنون در موزه های زمینی نگهداری می شوند که نمونه های شهاب سنگهای HED از جمله آنها هستند.
این سه شهاب سنگ در اکتبر 1960 در استرالیا و اکتبر 1999 در آفریقا به زمین افتادند. بررسی ردپای پرتوهای کیهانی بر روی این شهاب سنگها، وقوع نمایشی از برخوردهای فضایی را در 20 میلیون سال قبل نشان داد.
درحال حاضر، کاوشگر داون که از جولای 2011 در مدار اطراف سیارک وستا است و تا 6 ماه دیگر در این منطقه باقی می ماند علاوه بر تائید نتایج به دست آمده از رصدهای تلسکوپ هابل کشف کرده است که در مرکز این گودال، کوه عظیمی حضور دارد که در حدود 21 کیلومتر قد برافراشته است.
برای درک ارتفاع این قله کافی است فکر کنید که اورست به عنوان مرتفع ترین کوه زمین، در حدود 2.5 برابر کوچکتر از این کوه است و بلندترین کوهی که تاکنون در منظومه خورشیدی کشف شده است و "کوه الیمپوس" (در مریخ) نام دارد 27 کیلومتر ارتفاع دارد.
مقایسه میان بلندترین کوههای منظومه خورشیدی. در بالا، کوه الیمپوس در مریخ قرار دارد و پس از آن کوه حاضر در قطب جنوب وستا دیده می شود. در پایین، کوه جزیره بزرگ هاوایی واقع شده است
نکته شگفت انگیز در اینجا است که این کوه 21 کیلومتری بر روی یک جسم سیارکی قرار دارد که قطر آن تنها 500 کیلومتر است.
شناسایی این کوه عظیم که در اثر یک برخورد سیارکی ایجاد شده است نشان می دهد که این حادثه برخورد به سبب انفجار میزان وسیعی از تکه سنگهای سطح وستا بوده است که بخشهایی از آنها بعدها به شکل شهاب سنگ به زمین افتاده اند.
به منظور مرتبط کردن این دو رویداد به هم، گروهی از محققان دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس با استفاده از عکسهای با وضوح تصویر بسیار بالایی که کاوشگر داون به زمین ارسال کرده اند توانستند تاریخ برخورد روی وستا را از طریق ارزیابی تعداد حفره های اطراف این کوه تعیین کنند.
درحقیقت، در اثر این برخورد حفره های از پیش موجود حذف شدند بنابراین می توان با شمارش حفره های فعلی، زمان برخورد را محاسبه کرد.
براساس گزارش فوکوس، با تعیین زمان برخورد و مقایسه آن با عمر شهاب سنگهای روی زمین برپایه تعیین تاریخ رادیواکتیوی آنها می توان اطلاعات جمع آوری شده را تائید کرد.
درصورتیکه این روش تحقیقاتی جواب بدهد و بتواند ارتباط میان این شهاب سنگها را با گودال قطب جنوب وستا پیدا کند در مرحله بعد نیاز است که دانشمندان پژوهشهایی را در خصوص اینکه چرا این شهاب سنگها تا این حد متعدد هستند آغاز کنند.