معرفی پنج اَبَر تلسکوپ قدرتمند جهان

پایان این دهه با تکمیل و راه‌اندازی پنج اَبَر تلسکوپ در سرتاسر همزمان خواهد شد، تلسکوپهایی که هر یک در نوع خود قدرتمندترین به شمار رفته و رقابت فضایی جدیدی را در جهان به وجود خواهند آورد.

به گزارش خبرگزاری مهر، اخترشناسان جهان در این رقابت جدید فضایی حضور پیدا کرده‌اند تا طی آن بزرگترین تلسکوپهای جهان را بنا کنند. چهار پروژه رقیب هم اکنون در دست تکمیل هستند و به زودی می‌توان شاهد فعال شدن تلسکوپهایی غول پیکر بر فراز کوهستانهای هاوایی و شیلی بود.

هر یک از این پنج تلسکوپ نسبت به قدرتمندترین تلسکوپهای موجود در جهان 10 برابر قدرتمندتر هستند و می‌توانند با رصد کردن دورترین نقاط جهان هستی دانش بشر را متحول کنند. یکی از مهمترین اجرامی که اخترشناسان در آرزوی مطالعه و بررسی آن به سر می‌برند، اولین ستاره‌ها و کهکشانهایی هستند که پس از انفجار بزرگ متولد شده‌اند. همچنین امید می‌رود اَبَر تلسکوپهای جدید بتوانند به راحتی سیاره‌های شبه زمینی را در مدار ستاره‌ها ردیابی کرده و درباره احتمال برخورد شهاب سنگها یا دیگر اجرام کیهانی با زمین به اخترشناسان اخطار دهند.

اتمام هر یک از این تلسکوپها برای سال 2018 برنامه ریزی شده‌اند با این همه زمان دقیق اتمام و تکمیل آنها محرمانه باقی مانده است تا تلسکوپهای رقیب نتوانند با آگاهی از زمان راه‌اندازی از دیگری سبقت بگیرند.

«گری ساندرز» طراح یکی از این اَبَر تلسکوپ‌ها می‌گوید اول شدن در این رقابت بسیار با اهمیت است، زمانی که در لنز این تلسکوپ باز می‌شود، اولین نگاهی که از میان آن به جهان خواهد شد بسیار هیجان انگیز خواهد بود. پروژه رصدخانه ساندرز تلسکوپ 30 متری یا TMT نام دارد. چهار اَبَرتلسکوپ دیگر که قرار است تا پایان سال 2018 به بهره برداری برسند تلسکوپهای LSST، تلسکوپ عظیم ماژلانی، تلسکوپ عظیم اروپا و در نهایت تلسکوپ فضایی جیمز وب هستند.

نام تلسکوپ 30 متری به قطر موثر آیینه تلسکوپ باز می‌گردد و در عین حال تخمینی از میزان متمرکز شدن نور بر روی این آینه است، برای مقایسه بهتر است بدانید تلسکوپ کک که در حال حاضر عظیم ترین تلسکوپ جهان به شمار می‌رود از دو بخش مجزا که در هر یک آیینه‌ای به قطر 10 متر استفاده شده تشکیل شده است.

بنای تلسکوپ‌های عظیم بسیار دشوار است با این همه به دلیل اینکه آیینه‌ای 30 متری که از مواد بازتاب دهنده معمولی ساخته شده به راحتی خمیده شده و نور را منحرف می‌کند، طراحان تلسکوپ 30 متری استفاده از 492 بخش 6 ضلعی را برای ساخت یک آینه به قطر 30 متر پیشنهاد دادند.
 

تلسکوپ 30 متری
این تلسکوپ در «مائونا کی» هاوایی و بر فراز کوهستانی که توسط هزاران کیلومتر آب دریا با حرارت ثابت محاصره شده ساخته شده است. در واقع این قله چهار هزار و 205 متری هیچ همسایه مرتفع دیگری ندارد که بتواند نورهای دریافی از اتمسفر را مختل کند. قرار است این تلسکوپ یکی از پیشرفته ترین و قدرتمندترین تلسکوپهای نوری بر روی زمین باشد و امکان مطالعه بر روی سامانه خورشیدی و ستاره‌های موجود در کهکشان راه شیری را در دور افتاده ترین مرز قابل رصد جهان، جایی که زمان در آن آغاز می‌شود برای اخترشناسان فراهم آورد.

در مقابل سه اَبَرتلسکوپ دیگر بر فراز کوه‌های شیلی بنا خواهند شد تا از دسترسی به آسمانی کاملا شفاف و وضعیت اتمسفری پایدار استفاده کنند. تلسکوپ LSST تلسکوپ دیگر مجموعه 5 تایی اَبَرتلسکوپ‌ها است که برای ثبت تصاویر دیجیتال تمام رنگی از بخشهای مرئی آسمان شب از ساختار آیینه‌ای پیچیده و ویژه‌ای بهره برده است. تصاویر این تلسکوپ و نقشه‌هایی که از ستارگان به ثبت خواهد رساند از طریق گوگل در دسترس عموم قرار می‌گیرد.

 

این تلسکوپ 8.4 متری با کمک دوربین دیجیتال سه میلیارد پیکسلی خود در طیفهای رنگی مختلف به کاوش در بخش مرئی آسمان خواهد پرداخت تا نشانه‌هایی از ماده و انرژی تاریک را یافته و انفجار ابرنواخترها و یا حرکت اجرام کیهانی که احتمال نزدیک شدن به زمین را دارند، شناسایی کند. گوگل نیز در نظر دارد با استفاده از اطلاعات این تلسکوپ به هر کاربر رایانه امکان دهد به راحتی بر روی دور افتاده ترین اجرام کیهانی متمرکز شده و آنها را بزرگنمایی کنند.

تلسکوپ بعدی ماژلانی عظیم نام دارد که از هفت آینه مجزا هر یک با قطری برابر 8.4 متر برخوردار است. 6 آینه مانند گلبرگها به دور آینه هفتم قرار می‌گیرند تا قدرت تمرکز نور در این آینه‌ها به‌اندازه یک تلسکوپ 24.5 متری برسد.

تلسکوپ عظیم ماژلانی

این تلسکوپ محصول بیش از یک قرن مطالعات نجومی و ساخت و ساز تلسکوپها در برخی از بزرگترین موسسه‌های تحقیقات نجومی بوده و می‌تواند در قرن 21 پنجره‌ای جدید را به سوی جهان هستی بگشاید. امید می‌رود این تلسکوپ بتواند پاسخ بسیاری از سوالاتی که امروزه در علم نجوم مطرح هستند را یافته و زمینه مطالعاتی جدیدی را برای اخترشناسان آینده فراهم آورد. وضوح تصاویری که توسط این تلسکوپ به ثبت خواهند رسید 10 برابر بیشتر از تلسکوپ فضایی هابل خواهد بود.

آخرین عضو زمینی این مجموعه 5 تایی از رقبای نجومی، تلسکوپ بسیار بزرگ اروپا یا E-ELT است که از آینه‌ای 42 متری متشکل از هزار بخش 6 ضلعی برخوردار است و باید با استفاده از این آینه، بتواند قدرت متمرکز سازی نور خود را به 15 برابر تلسکوپ کک افزایش دهد. این تلسکوپ علاوه بر ردیابی سیاره‌های شبه زمینی یا فراخورشیدی، می‌تواند وجود قاره‌ها یا اقیانوسها را نیز بر روی این سیاره‌ها مشاهده کند.
 

به گزارش مهر، این تلسکوپ برترین تلسکوپ زمینی برای اخترشناسان خواهد بود تا جایی که آن را چشم بزرگ جهان در آسمان توصیف می‌کنند. بیش از 100 اخترشناس از سرتاسر کشورهای اروپایی در ساخت این تلسکوپ سهیم بوده‌اند. همچنین از این تلسکوپ به عنوان یک باستان شناس ستاره‌ای نیز یاد می‌شود که می‌تواند ساختار اولین ستاره‌ها و کهکشانهای به وجود آمده در جهان را شناسایی کرده و به جستجوی طبیعت ماده تاریک و انرژی تاریک بپردازد.