1403/09/05 - 22 جمادى الاولى 1446 - 2024/11/25
العربیة فارسی

Astronomical Research Center (A.R.C.)

مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
1125 | واحد خبر مركز | 1386/08/05 528 | چاپ

رکوردشکنی فضاپیمای اولیس در مواجهه با دنباله‌دارها

وقتی که 17 سال پیش فضاپیمای اولیس به فضا پرتاب شد مهندسان ودانشمندان مرتبط با پروژه می دانستند که باید منتظر نتایج غیر منتظره آن باشند این فضاپیما به جایی سفر می‌کرد که تاکنون هیچ وسیله ساخت دست بشر به آنجا نرفته بود: قطب شمال وجنوب خورشید.
هدف اصلی ای ماموریت بررسی جو خورشید واثرات آن روی زمین بود.
نخستین یافته عجیب در سال 1996 رخ داد. در آن زمان دنباله دار هیاکوتا که نظر دانشمندان و حتی مردم را به خود جلب کرده بود. در حالی که این فضاپیما به رصد بادهای خورشیدی مشغول بود ناگهان برای چند ساعتی دستگاه‌های گیرنده آن نتایج عجیبی را نشان دادند.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش هاى فلکى ـ نجومى به نقل از سایت "space.com" ، ادوارد اسمیت ازکارشناسان ناسا می گوید با توجه به اینکه ما به رصد خورشید می پرداختیم این حالت ما را تعجب زده کرد. به نظر می رسید که ذرات خورشیدی تقریبا ناپدید شده و گازهایی که در حالت عادی در باد خورشیدی وجود ندارند پیدا شده بودند؛ علاوه بر این شکل میدان مغناطیسی نیز در منطقه تغییر کرده بود.
در آن زمان این فضاپیما 480 میلیون کیلومتر یعنی حدود سه برابر فاصله زمین تا خورشید از دنباله دار و دم قابل مشاهده آن فاصله داشت. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که آن چیزی که مشاهده کرده بودند ذرات جدا شده از دنباله دار بوده با این حساب این دنباله دار طولانی‌ترین دم ثبت شده تا آن زمان توسط بشر را به همراه داشت.
برخورد با دم یک دنباله دار که می‌توانست یک بار طی یک عمر رخ دهد دوباره در سال 2004 تکرار شد.
در این زمان فضاپیما ذرات موجود در دم یونی دنباله دار مک نات-هارتلی را احساس کرد.
این بار فضاپیما مستقیما از میان دم دنباله دار عبور نکرد بلکه به دلیل فعالیت خورشید به شکل انفجار و پرتاب ذرات از سطح خورشید ذرات مربوط به دنباله دار به سمت آن روانه شدند و فضاپیما توانست اثرات دنباله دار را کشف کند.
اخیرا فضاپیمای استریو نیز حادثه ای مشابه را در برخورد با ذرات ناشی از دنباله دار انکه گزارش کرده است.
در سومین مواجهه فضاپیما با دنباله دار که در فوریه 2007 رخ داد ، فضاپیما از میان دم یونی دنباله دار مک نات عبور کرد. در این زمان دنباله دار در فاصله 257 میلیون کیلومتری قرار داشت. فضاپیما توانسته بود حتی از این فاصله زیاد اثراتی از گاز و مولکول‌های جداشده از دنباله دار را ثبت کند. طی این حادثه سرعت باد خورشیدی که در حالت عادی 700 کیلومتر درثانیه بود به 400 کیلومتر در ثانیه رسیده بود.
برهمکنش میان باد خورشیدی و ذرات موجود در دم دنباله دار به شکل تغییرات در میدان مغناطیسی و سرعت ذرات یکی از زمینه های جالب و رو به پیشرفت علم ستاره شناسی بوده که طی ده‌ها سال نظر دانشمندان را به خود جلب کرده است.