تحقیقات جدید نشان میدهد نور خورشید میتواند سبب دوران وضعی سریعتر شهاب سنگها شود.
یک گروه بینالمللی از محققان با مطالعه دو شهابسنگ یکی با قطر هزار و 600 متر و دیگری با قطر 112 متر، اعلام کردند سرعت چرخش وضعی شهابسنگها به دلیل کروی نبودن و برخورداری از شکلی نامنظم، در اثر تابش نور خورشید افزایش مییابد.
به گفته "استفان لاوری" از دانشگاه کویین در بلفاست، واقع در ایرلند شمالی، کشف جدید کمک زیادی به درک خواص فیزیکی و دینامیکی سنگهای آسمانی میکند. وی افزود: شهابسنگها از جنس سنگ، فلز و یخ در حقیقت بازماندگان فرایند شکلگیری منظومه شمسی هستند و مطالعه آنها میتواند به درک وضعیت منظومه شمسی در آغاز پیدایش در 5.4 میلیارد سال قبل کمک کند.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش هاى فلکى ـ نجومى به نقل از سایت "www.eso.org" ، در این مطالعه که در شماره اخیر نشریه "ساینس" به چاپ رسیده است، محققان فرضیهای به نام "یورپ" (“Yarkovsky-O’Keefe-Radzievskii-Paddack” YORP) که در گذشته به شکل نظری توسط گروهی از دانشمندان معرفی شده بود، مورد مطالعه قرار دادند. بر اساس این فرضیه، گرمای خورشید برای سنگهای آسمانی با اشکال نامنظم، همانند یک موتور پیشرانه عمل میکند و میتواند سبب افزایش و یا کاهش سرعت دوران آنها شود.
هنگامی که نور خورشید به شهاب سنگها میتابد، این نور جذب شهابسنگ شده و سپس به فضا بازتاب میشود و در این میان کروی نبودن شهابسنگ سبب میشود بازتاب نور خورشید یک نیروی فشار جزیی در برخی بخشهای شهابسنگ ایجاد کند که این نیرو در سرعت دوران شهابسنگ تاثیر میگذارد.
به گفته "لاوری"، در نظریه "یورپ" مطرح شده ، بسته به شکل ظاهری شهابسنگ، جذب و سپس بازتاب نور خورشید سبب پیدایش نیروی گشتاوری در این اجرام آسمانی میشود که بر چرخش دورانی آنها تاثیر میگذرد.
"پاتریک تیلور" محقق دانشگاه "کورنل" در "ایتاکا" و از دیگر محققان حاضر در مطالعه اخیر نیز اعلام کرد همانگونه که باد سبب چرخش آسیاب بادی میشود، نور خورشید نیز اثر مشابهی روی سنگهای آسمانی بر جای میگذارد.
دانشمندان حاضر در این طرح اثر فرضیه "یورپ" بر دو شهابسنگ مذکور را با استفاده از چند تسکوپ بزرگ زمینی اندازهگیری کردند و متوجه شدند نور خورشید عملا باعث تغییر سرعت چرخش شهابسنگها میشود. به گفته "تیلور"، مطالعه جدید نشان میدهد منظومه شمسی بسیار دینامیک و پویا است و نور خورشید نه تنها بر وضعیت سیاره زمین و سایر سیارات، بلکه بر وضعیت تمامی اجرام موجود در این منظومه حتی سنگهای کوچگ نیز تاثیر میگذارد.
نتایج این مطالعه نشان میدهد سرعت چرخش شهاب سنگ "2000 پی اچ 5" (2000 PH5) ، تحت تاثیر نور خورشید قرار گرفته است. این شهابسنگ به شکل طبیعی در حین حرکت در مدار خود به دور خورشید، هر 12 دقیقه یک بار دور خود میچرخد که این سرعت به شکل جزیی در حال افزایش است.
شهاب سنگ دوم به نام "آپولو 1862" هماکنون دارای چنان سرعت دورانی است که دانشمندان عقیده دارند به دلیل افزایش این سرعت در اثر دریافت نور خورشید، احتمالا این جرم آسمانی در آینده به دلیل افزایش نیروی گریز از مرکز خود متلاشی خواهد شد.