سفینه "اولیسیس" که در مدار ستاره خورشید در گردش است، هفته گذشته درست از بالای قطب جنوب خورشید عبور کرد و دانشمندان موفق شدند این منطقه ناشناخته از ستاره خورشید را برای دومین بار مشاهده کنند.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش هاى فلکى ـ نجومى به نقل از سایت "jpl.nasa.gov"، سفینه اولیسیس (Ulysses) به عنوان طرح مشترک سازمان هوانوردی و فضایی آمریکا "ناسا" و نیز آژانس فضایی اروپا در اکتبر سال 1990 به فضا پرتاب شد و حرکت در مدار ستاره خورشید را آغاز کرد و از آن زمان تاکنون تنها دو بار موفق به عبور از بالای قطب جنوب ستاره خورشید شده‌است.
به گفته "آریلک پونسر" مدیر برنامه سفینه "اولیسیس" در سازمان "ناسا"، قطب جنوب خورشید منطقه‌ای مطالعه نشده از این ستاره‌است که امکان رویت آن از کره زمین وجود ندارد و اغلب کاوشگرهایی که تاکنون برای مطالعه خورشید به فضا پرتاب شده‌اند، در مدارهایی بر فراز خط استوای خورشید حرکت کرده‌اند و به همین جهت امکان مشاهده قطب جنوب این ستاره را نداشته‌اند.
کاوشگر "اولیسیس" در خلال حرکت حول ستاره خورشید تقریبا مدت چهار ماه از فراز منطقه قطب جنوب خورشید عبور می‌کند و روز پنج‌شنبه گذشته درست بر فراز نقطه موسوم به قطب جنوب این ستاره قرار گرفته بود.
"پونسر" افزود: این سفینه در طول دو عبور خود از فراز قطب جنوب خورشید مدت زمان کافی برای کشف تمامی ناشناخته‌های قطب جنوب این ستاره را در اختیار نداشته است و ما تلاش می‌کنیم حداکثر اطلاعات ممکن را از این مشاهدات سفینه "اولیسیس" جمع‌آوری کنیم.
سفینه "اولیسیس" که از بیش از 15 سال پیش تاکنون به جمع‌آوری اطلاعات درباره ستاره خورشید مشغول بوده، کمک زیادی به درک بهتر وضعیت این ستاره کرده‌است که این امر به شناخت بهتر کره زمین نیز کمک می‌کند.
به گفته "پونسر"، هم خورشید و هم زمین دارای قطبهای مغناطیسی هستند که این قطبها مدام در حال جابه‌جا شدنند و حتی گاه جای قطبهای شمال و جنوب این دو جسم آسمانی به کلی عوض می‌شود.
تعویض قطبهای مغناطیسی شمال و جنوب خورشید هر 11 سال یکبار رخ می‌دهد که چرخه ظهور لکه‌های تیره رنگ روی سطح این ستاره نیز با همین تناوب رخ می‌دهد. قطبهای مغناطیسی شمال و جنوب زمین نیز تقریبا هر 300 هزار سال یکبار جابه‌جا می‌شوند اما هنوز عواقب تعویض قطبهای شمال و جنوب زمین مشخص نشده‌است.
"پونسر" عقیده دارد مطالعه میدان مغناطیسی خورشید می‌تواند به درک بهتر میدان مغناطیسی زمین بینجامد.
سفینه "اولیسیس" در خلال ماموریت خود در مورد حفره‌هایی که در قطبهای شمال و جنوب خورشید ایجاد شده‌اند نیز اطلاعات جمع‌آوری کرده است. حفره‌های قطبهای خورشید همان نقاطی هستند که میدان مغناطیسی خورشید از آنجا آغاز می‌شود.
این محقق اعلام کرد که کاوشگر "اولیسیس" هنگام پرواز بر فراز قطبهای خورشید با جریان داغی از طوفانهای خورشیدی مواجه می‌شود که درحقیقت پروتونها و الکترونهایی هستند که با سرعت چندین میلیون کیلومتر در ساعت از خورشید در فضا منتشر می‌شوند.
سفینه "اولیسیس" آخرین بار در اواخر سال 2001 و اوایل سال 2002 از فراز قطب جنوب خورشید عبور کرده بود و محققان طرح این سفینه هم‌اکنون مشتاقانه سرگرم مطالعه و بررسی اطلاعاتی هستند که این سفینه در عبور اخیر از فراز قطب جنوب خورشید به زمین ارسال کرده‌است.
سفینه "اولیسیس" آخرین بار در بهار سال 2008 از فراز قطب جنوب خورشید عبور خواهد کرد و پس از آن تاریخ باتری‌های این سفینه کم‌کم به پایان عمر خود می‌رسند و سفینه در فضای بیکران رها خواهد شد.