ناسا نرم‌افزارهای مورد استفاده دو کاوشگر روباتیک مریخ‌پیمای خود را که هم‌اکنون روی سطح این سیاره قرار دارند، به روز کرده‌است تا این روباتها بتوانند به طور هوشمند و بی‌نیاز از مرکز کنترل عملیات خود در زمین، به عملیات اکتشافی خود در مریخ ادامه دهند.
این مجموعه نرم‌افزاری چند مگابایتی هم‌اکنون برای مریخ‌پیماهای "اسپیریت" و "اوپرتیونیتی" سازمان "ناسا" ارسال شده و در رایانه آنها نصب شده‌است.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش هاى فلکى ـ نجومى به نقل از سایت "marsrovers.nasa.gov"، یکی از قابلیتهایی که با استفاده از نرم‌افزار جدید برای این روباتها فراهم خواهد شد، امکان تصمیم‌گیری هوشمندانه آنها برای حرکات و استفاده از تجهیزات علمی خود است. تا پیش از این کارشناسان مرکز کنترل عملیات روباتهای کاوشگر مریخ "ناسا" مجبور بودند لحظه به لحظه تصاویر ارسال شده توسط این مریخ‌پیماها به زمین را بررسی کرده و دستورات لازم برای تمامی حرکات بعدی آنها را با جزییات کامل از زمین به مریخ مخابره کنند.
دیگر ویژگی که با استفاده از نرم‌افزار جدید برای روباتهای "اسپیریت" و "اوپرتیونیتی" مهیا شده، قابلیت تشحیص هدف و حرکت هوشمند به سوی آن است. با کمک این ویژگی روباتها می‌توانند هوشمندانه و بدون نیاز به کمک کارشناسان "ناسا" در زمین پس از تعیین مکان هدف، حرکت به سوی آن را آغاز کنند و تا لحظه رسیدن به مقصد به حرکت خود ادامه دهند. به‌این ترتیب دانشمندان "ناسا" از این به بعد تنها مقصد روباتها را تعیین کرده و آنها خود به سوی هدف حرکت می‌کنند و حتی پس از رسیدن به آن، با کمک تجهیزات خود آزمایشهای لازم را در مکان مورد نظر انجام می‌دهند.
دیگر توانایی جدید روباتهای "اوپرتیونیتی" و "اسپیریت"، امکان تشخیص طوفانهای گرد و خاک در سطح مریخ است که سبب کاهش کیفیت تصاویر گرفته شده توسط این روباتها می‌شود. بدین‌ترتیب روباتها از این پس در هنگام شرایط جوی و محیطی نامناسب اقدام به تصویربرداری از سطح مریخ نمی‌کنند تا پهنای باند ارتباط آنها با زمین بی‌جهت برای ارسال تصاویری که برای دانشمندان مفید نیستند، مصرف نشود.
آخرین قابلیت جدید روباتها با توجه به نرم‌افزار جدید، امکان دور زدن موانع موجود در مسیرشان در هنگام حرکت و خروج آنها از مسیرهای پرمانع با انجام مانورهای خاص است.
"ناسا" ارسال این مجموعه جدید نرم‌افزاری برای روباتهای مریخ‌پیمای خود را از ماه سپتامبر آغاز کرده بود و از آن تاریخ تاکنون مشغول استفاده آزمایشی و موقت از آنها بوده‌است.
سازمان "ناسا" در ژانویه سال 2004 به مریخ‌پیمای دوقلوی "اوپرتیونیتی" و "اسپیریت" را در دو سوی مختلف سیاره مریخ فرود آورد و این دو روبات کاوشگر از آن تاریخ تاکنون در حال حرکت روی مریخ و ارسال اطلاعات به زمین هستند.
"ناسا" در ابتدا 90 روز مریخی را برای مدت ماموریت اصلی این دو مریخ‌پیما تعیین کرده بود، اما این مدت زمان تاکنون چندین بار تمدید شده‌است. هر روز مریخی 37 دقیقه از روزهای زمینی طولانی‌تر است.
روبات "اوپرتیونیتی" از زمان فرود روی مریخ تا روز چهارشنبه 15 فوریه، هزار و 87 روز مریخی را روی سطح مریخ سپری کرده و نزدیک به 10 کیلومتر روی سطح این سیاره جابه‌جا شده‌است. مریخ‌پیمای "اسپیریت" از زمان فرود روی مریخ تا روز چهارشنبه، هزار و 107 روز مریخی را سپری کرده و 6.9 کیلومتر روی سطح این سیاره حرکت کرده‌است.
به غیر از یکی از شش چرخ کاوشگر "اسپیریت" که چندی پیش از کار افتاد، تمامی تجهیزات این دو کاوشگر به رغم گذشت بیش از سه سال از حضور آنها در مریخ همچنان سالم هستند و به فعالیت خود ادامه می‌دهند.