1403/09/01 - 18 جمادى الاولى 1446 - 2024/11/21
العربیة فارسی

Astronomical Research Center (A.R.C.)

مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
6926 | نجوم در گذر زمان | 1403/02/01 196 | چاپ

 دیشب مردم چشم به آسمان دوخته بودند

-----------------------
  ۱ اردیبهشت ۱۳۳۸
-----------------------

 

بنا بر محاسبه و ارصاد، قرص ماه دیشب به درجه بدر نرسید و ۱۸ ثانیه کسر داشت.
بنا به اخبار واصله، دیشب به دنبال مطلبی که روز دوشنبه درباره هلال و بدر ماه در روزنامه اطلاعات چاپ شد جمع کثیری از اهالی تهران و شهرستان‌ها به دقت قرص ماه را تماشا کردند.
امروز جمعی از خوانندگان به وسیله نامه و تلفن از تهران و همچنین جمعی از خبرنگاران ما از قول اهالی شهرستان‌ها نتیجه این رؤیت را به ما اطلاع دادند و اکثر این نظریات حاکیست که قرص ماه همانطور که آقای دکتر ریاضی قبلاً اعلام داشته بود دیشب کامل نبوده در این میان چند نفری هم گفته‌اند که به نظر آن‌ها دایره ماه کامل بوده است.
علاوه بر این دیشب در دانشکده علوم، چندین بار ماه رصد گردید و شرحی که آقای دکتر ریاضی درباره این ارصاد صبح امروز به روزنامه ارسال داشته ذیلاً چاپ می‌شود: 
نامه دکتر ریاضی: 
دیروز که سه شنبه ۳۱ فروردین مطابق با ۲۱ آوریل بود از ساعت ١٩ الى ۳۴ ده مرتبه قرص ماه رصد گردید و نتیجه ارصاد به قرار زیر به دست آمد:
۱. صحت ابعادی که برای ما محاسبه شده و روز دوشنبه در اطلاعات چاپ شده بود عملاً ثابت و معلوم شد که غروب چهارشنبه ۸ آوریل (۱۸ فروردین) ماه زودتر از آفتاب غروب کرده است.
۲. با توجه به اینکه قطر ظاهری ماه بین ۲۹ دقیقه و ۲۴ ثانیه و ٣٣ دقیقه و ۳۱ ثانیه تغییر می‌کند قطر ظاهری ماه دیشب ۳۳ دقیقه و ۸ ثانیه به دست آمد یعنی ۱۸ ثانیه قطر ظاهری ماه از موقع بدر کمتر بود. چون طبق محاسبه اینجانب ماه در ساعت ۶ و ۵۹ دقیقه روز ۸ آوریل (۱۸ فروردین) در افق تهران از تحت الشعاع خارج شده بنابراین بدر یعنی قرص ماه کامل در ساعت ۲۳ و ۸ دقیقه و ۴۳ ثانیه روز پنجشنبه ۲۳ آوریل (۲ اردیبهشت) در افق تهران واقع می‌شود.
لذا از کلیه علماء اعلام و حجج اسلام و مسلمانان ایران تقاضا دارم آن‌هایی که دیشب ماه را ملاحظه فرموده‌اند امروز هم ملاحظه و مخصوصاً پنجشنبه در ساعتی که فوقاً تعیین گردیده قرص ماه را مشاهده کنند تا عملاً صحت گفتار اینجانب بر آن‌ها ثابت شود و آنچه راجع به وضع ماه در موقع بدر در افسانه‌ها و اشعار فارسی شنیده‌اند و تا این تاریخ به این دقت وقت آن معین نشده به رأی‌العین مشاهده فرمایند.
با توجه به مراتب بالا چنانچه علماء اعلام و حجج اسلام کتباً مرقوم فرمایند که هلال ماه شوال در افق تهران روز چهارشنبه ۱۸ فروردین بعد از غروب آفتاب رؤیت شده برای اینجانب مسلم می‌گردد که زیج‌های اسلامی و قوانین نجومی و مکانیک سماوی تمام غلط بوده و فوراً نسبت به اصلاح آن‌ها تا سرحد امکان کوشا خواهم بود.

روزنامه اطلاعات، ۱ اردیبهشت ۱۳۳۸، ص ۱۷.
---------------------------------------------------------------
تذکر: در اين بخش برانيم كه نگاهى به رخدادهاى نجومى و مسائل مرتبط با آن را كه، مطبوعات قديمى در اين روز منتشر نموده اند ، بيندازيم و اخبار آنها را بازنشر نماييم .قابل ذکر است که باز نشر این اخبار با ذکر منبع انجام خواهد  شد و به عنوان تایید یا رد آن خبر یا منبع  نیست و  هدف قرار دادن  اطلاعات نجومی منشر شده جهت استفاده  پژوهشگران و علاقه مندان خواهد بود.