مریخ‌نوردهای دوگانه ناسا در ماه جاری میلادی وارد چهارمین سال حضور خود در سیاره سرخ می‌شوند.
دو مریخ نورد ناسا به نام‌های اسپیریت(روح) و آپورچونیتی (فرصت) که در ژانویه سال 2004 به فاصله 20 روز از یکدیگر بر سطح مریخ فرود آمدند در سه سال گذشته انبوهی از اطلاعات ارزشمند را درباره این سیاره به زمین ارسال کرده‌اند و به محققان ناسا برای شناخت بهتر نزدیک‌ترین همسایه ما درمنظومه شمسی کمک فراوانی کرده‌اند.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش هاى فلکى ـ نجومى به نقل از سایت "jpl.nasa.gov" ، این در حالی است که بر اساس برنامه ریزی اولیه سازمان ناسا این دو کاوشگر فضایی برای ماموریتی سه ماه طراحی شده بودند و مسوولان ناسا با اشاره به عملکرد موفق اسپیریت و آپورچونیتی از انجام تغییرات نرم‌افزاری در آنها برای ادامه ماموریت آنها خبر می‌دهند.
"اسکات مکسول" از مدیران طرح مریخ‌نوردهای ناسا در این باره گفت که : این کار با هدف افزایش کارایی و استقلال این دو کاوشگر رباتیک از مرکز فرماندهی آنها در زمین انجام شده است.
ناسا پیش از این نیز با ارتقای نرم‌افزاری مریخ نوردها بر اساس تجربه عملکرد آنها بر روی سطح مریخ به افزایش کارایی آنها کمک کرده بود.
مکسول همچنین در این رابطه خاطر نشان کرد: هر دو مریخ نورد تاکنون دو نوبت از نظر نرم‌افزاری ارتقا یافته‌اند که به توانایی آنها افزوده است. کارایی این دو در مسیریابی بر روی سطح ناهموار مریخ و رد کردن موانع افزایش یافته است.
وی افزود: در حال حاضر این دو ربات می‌توانند اجسام متحرک بر روی مریخ را شناسایی و ردیابی کنند و یا با تجزیه و تحلیل تصاویر برداشت شده جا به جایی توده‌های خاک و عناصر مختلف بر روی این سیاره را بررسی کنند.
مکسول همچنین ادامه داد: آنها به گونه‌ای برنامه نویسی شده‌اند که همه تغییرات اقلیمی مریخ را به دقت زیر نظر دارند و کوچک ترین رخداد جالب توجه را به مرکز کنترل خود گزارش می‌کنند. مریخ‌نوردهای ما بعد از سه سال فعالیت بر روی مریخ و افزایش تجربه ما با هوش تر شده‌اند.
آخرین تغییرات نرم‌افزاری دو مریخ نورد اسپیریت و آپورچونیتی به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا با افزایش استقلال عملکردی آنها از مرکز فرماندهی ناسا به کاهش هزینه‌های این سازمان و ارتقای توان عملیاتی آنها کمک شود.
این استقلال نسبی در تعیین مسیر حرکت مریخ‌نوردها تحلیل رخدادهای سطحی مریخ و حرکت بازوهای روبات اعمال می‌شود.
به گفته مکسول محققان این سازمان سعی دارند از تجربیات این ماموریت در طراحی ماموریت‌های آینده استفاده کنند.
وی گفت: این دو کاوشگر موفق شده‌اند 11 برابر بیش از مدت پیش بینی شده اولیه بر روی سطح ناهموار و منجمد مریخ دوام بیاورند. در این مدت این دو وبات بارها از کار افتاده‌اند و هر بار ما با بررسی مشکل به وجود آمده توانسته‌ایم راه حلی برای ادامه حرکت آنها بر روی سیاره مریخ پیدا کنیم.
مریخ نورد اسپیریت (روح) در مدت حضور خود در مریخ در حدود هفت کیلومتر حرکت کرده و با ارسال 88 هزار و پانصد عکس به زمین توانسته به درک بهتر نحوه حرکت آب بر روی این سیاره کمک کند.
کاوشگر آپورچونیتی نیز تاکنون مسافتی حدود 10 کیلومتر را بر سطح این سیاره طی کرده و مشغول بررسی دوره‌های زمین شناختی در این سیاره است.
"روح" و "فرصت" حاصل تلاش جمع کثیری از دانشمندان و محققان سازمان فضایی آمریکا به سرپرستی دکتر فیروز نادری - از دانشمندان و مدیران ایرانی ناسا - است که مدت‌ها سرپرستی ماموریت‌های مریخ ناسا را برعهده داشت و در حال حاضر مدیریت کل ماموریت‌های منظومه شمسی این سازمان را برعهده دارد.