اولین تصویر از فرودگر هندی از نگاه ماه‌نورد «پراگیان»

ماه‌نورد هندی چاندرایان-۳ به نام پراگیان اولین تصویر از فرودگر خود را در نزدیکی قطب جنوب ماه ثبت کرده است.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از isna و به نقل از اسپیس، ماه‌نورد پراگیان و فرودگر ویکرام اکنون در نیمه‌ی راه ماموریت دو هفته‌ای خود قرار دارند.
ماه‌نورد پراگیان هند، برای اولین بار از کاوشگر ویکرام، در حالی که این هر دو به اکتشاف پیشگامانه خود در نیمه‌ی راه ماموریت چاندرایان-۳ ادامه می‌دهند، عکاسی کرد.
سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO) روز چهارشنبه، دو تصویر سیاه و سفید از ویکرام منتشر کرد که نشان می‌دهد این فرودگر پاهای خود را روی سطح پوشیده از غبار ماه قرار داده است.
آژانس فضایی هند در پستی که در ایکس (توییتر سابق) به اشتراک گذاشت، نوشت: لبخند بزن، لطفا! ماه‌نورد پراگیان امروز صبح تصویر فرودگر ویکرام را ثبت کرد. «تصویر این ماموریت» توسط دوربین ناوبری روی ماه‌نورد (NavCam)  گرفته شده است.
بر اساس این پست، این تصویر در روز چهارشنبه در ساعت ۷:۳۵ صبح به وقت هند (۶:۰۰ صبح روز پنجشنبه به وقت تهران) گرفته شده است. یکی از این تصاویر حاشیه نویسی شده و دو حسگر علمی ویکرام را نشان می‌دهد که روی سطح ماه مستقر شده‌اند. این دو آزمایش ترموفیزیک سطح چاندرا (ChaSTE) و ابزار فعالیت لرزه‌ای ماه(ILSA) نام دارند.

ماموریت چاندرایان-۳ در روز چهارشنبه، ۲۳ اوت بر روی ماه فرود آمد. یک روز بعد، ماه‌نورد پراگیان از فرودگر پایین آمد و هر دو فضاپیما کاوش‌های علمی خود را آغاز کردند. یک هفته پس از فرود، این ماموریت، مجموعه‌ای از تصاویر و ویدیوهای پراگیان را در حال پرسه زدن بر روی سطح ماه به خانه فرستاد و ردپایی را در خاک ماه برجای گذاشت. تصویری که امروز منتشر شد اولین تصویری است که فرودگر ویکرام را از نگاه ماه‌نورد پراگیان نشان می‌دهد.
ابزار ChaSTE این ماموریت در اوایل این هفته زمانی که اندازه‌گیری دمای سطح ماه را انجام داد، خبرساز شد. این اولین اندازه‌گیری اینچنینی در نزدیکی منطقه قطبی جنوب ماه توسط حسگری بود که مستقیما روی سطح ماه قرار گرفته است و نه در مدار آن. این ابزار دارای یک کاوشگر است که به عمق چهار اینچ (۱۰ سانتی متر) در خاک نرم ماه حفاری می‌کند تا بفهمد دمای خاک چگونه با تغییر عمق تغییر می‌کند.
اندازه‌گیری‌ها یک گرادیان حرارتی فوق‌العاده سریع را در لایه سطحی نشان داد: فقط سه اینچ (هشت سانتی‌متر) زیر سطح ماه، دمای خاک ۱۴ درجه فارنهایت (منفی ۱۰ درجه سانتی‌گراد) سرد است، در حالی سطح آن در دمای بیش از ۱۴۰ درجه فارنهایت (۶۰ درجه سانتیگراد) در حال جوشیدن است.
سطح ماه می‌تواند در طول یک روز دو هفته‌ی زمینی بسیار داغ شود، زیرا ماه بر خلاف زمین، توسط جوی غلیظ محافظت نمی‌شود که گرمای خورشید را جذب کند و تفاوتِ میان زمان هایی که پرتوهای خورشید به سطح ماه می‌رسد و نمی‌رسد را متعادل کند.
دمای اندازه گیری شده توسط ویکرام هنوز نسبتا ملایم است. اندازه‌گیری‌های قبلی توسط فضاپیماهایی که به دور ماه می‌چرخند نشان می‌دهند که، به‌ویژه در اطراف استوای ماه، دما می‌تواند به ۲۶۰ درجه فارنهایت (۱۲۷ درجه سانتی‌گراد) در روز برسد و در شب تا دمای منفی۲۸۰ درجه فارنهایت (منفی ۱۷۳درجه سانتی‌گراد) کاهش یابد. ناسا به همین دلیل، ماموریت‌های سرنشین‌دار به ماه را باید زمانی که ماه به اندازه‌ای گرم می‌شود که انسان می‌تواند کار کند انجام دهد اما پیش از اینکه هوا خیلی گرم شود.
چاندرایان-۳ اکنون در نیمه‌ی راه عمر برنامه‌ریزی شده خود قرار دارد زیرا انتظار نمی‌رود هیچ یک از ماه‌نورد یا فرودگر در شب دو هفته‌ای قمری پیش رو زنده بمانند. باتری‌های این وسایل نقلیه که با انرژی خورشیدی کار می‌کنند به اندازه‌ی کافی قدرتمند نیستند که سیستم‌هایشان را در زمانی که دما کاهش می‌یابد و تاریکی سطح ماه را می‌پوشاند، فعال نگه دارند.
این ماموریت اولین تلاش موفق هند برای فرود بر ماه و اولین فرود موفقیت آمیز جهان در منطقه قطب جنوب ماه بوده است. پیش از این، تنها ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی سابق و چین موفق شده بودند فضاپیمای خود را با فرود کنترل شده روی سطح ماه قرار دهند. در اوایل سال جاری، یک فرودگر ژاپنی به نام هاکوتو-آر (Hakuto-R) هنگام فرود با لبه‌ی دهانه برخورد کرد. ماموریت لونا-۲۵ روسیه تنها سه روز قبل از موفقیت چاندرایان-۳ به سرنوشت مشابهی دچار شد. خود هند نیز در سال ۲۰۱۹ با چاندرایان-۲ به ماه برخورد کرد. مدارگرد آن همچنان ماه را از بالا بررسی می‌کند.
منطقه قطب جنوب که  چاندرایان-۳ مورد مطالعه قرار می‌دهد از نظر علمی بسیار جالب توجه است، زیرا گمان می‌رود که دهانه‌های سایه‌دار دائمی آن مقادیر قابل‌توجهی آب منجمد را در خود جای داده‌اند. دانشمندان بر این باورند که این آب می‌تواند استخراج شود و برای تولید آب آشامیدنی و اکسیژن برای ماموریت‌های انسانی آینده مورد استفاده قرار گیرد تا هزینه چنین ماموریت‌هایی را کاهش دهد.
ستاره شناسان نیز به دهانه‌های تاریک این منطقه چشم دوخته‌اند. از آنجایی که دمای داخل این دهانه‌ها بسیار پایدار است، دانشمندان فکر می‌کنند که می‌توانند محیطی ایده‌آل برای تلسکوپ‌های فضایی نسل بعدی فراهم کنند که محققان را قادر می‌سازد تا عمیق‌تر از آنچه در حال حاضر ممکن است به جهان نگاه کنند.