پژوهش جدیدی که در «دانشگاه مونترآل»(UdeM) انجام شده، یک سیاره فراخورشیدی عجیب را مورد بررسی قرار داده است که دمای آن به بالای ۲۰۰۰ درجه سلسیوس میرسد.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا و به نقل از دیجیتال ترندز، ستارهشناسان «دانشگاه مونترآل»(UdeM) یک سیاره عجیب، پفکرده و سوزان را که در فاصله ۶۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، بررسی کردهاند و عناصری را در آن دیدهاند که معمولا سنگها را تشکیل میدهند اما آن قدر داغ هستند که در جو بخار شدهاند.
این سیاره که «WASP-۷۶b» نام دارد، تقریبا به اندازه مشتری است اما ۱۲ برابر نزدیکتر از فاصله عطارد به خورشید، دور ستاره خود میچرخد. از آنجا که WASP-۷۶b به ستاره خود بسیار نزدیک است، جو آن تا دمای سوزان ۲۰۰۰ درجه سلسیوس گرم و باعث میشود که سیاره تا شش برابر حجم مشتری پف کند. این دمای بالا به ستارهشناسان فرصت میدهد تا عناصری را مشاهده کنند که معمولا تشخیص دادن آنها در جو یک غول گازی دشوار است.
پژوهشگران در بررسی خود، عناصری مانند منیزیم، کلسیم و نیکل را یافتند که معمولا سنگها را تشکیل میدهند اما به دلیل دمای بسیار زیاد، این عناصر در واقع به شکل گاز در WASP-۷۶b وجود دارند. پژوهشگران در مجموع، ۱۱ عنصر را شناسایی کردند؛ از جمله عناصری که تصور میشود در غولهای گازی مانند مشتری و زحل وجود دارند اما غلظت آنها اندازهگیری نشده است.
«استفان پلتیر»(Stefan Pelletier)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: این بدان معناست که با بررسی این سیاره فوقالعاده داغ میتوانیم اطلاعات جدیدی را در مورد غولهای گازی دیگر بیاموزیم. بسیار به ندرت پیش میآید که یک سیاره فراخورشیدی در فاصله صدها سال نوری از زمین بتواند اطلاعاتی را به ما بیاموزد که در غیر این صورت، به احتمال زیاد غیرممکن است در مورد منظومه شمسی خودمان بدانیم.
یک نظریه ارائهشده براساس دادهها این است که سیاره مورد نظر امکان دارد در مقطعی از تاریخ عمر خود، سیاره کوچکتری را که بیشتر شبیه به عطارد بوده بلعیده باشد. عطارد از ترکیبات فلزی و سیلیکات تشکیل شده است؛ برخلاف غولهای گازی که از هلیوم و هیدروژن تشکیل شدهاند.
یک یافته جالب دیگر در این پژوهش، کشف اکسید وانادیم در یک سیاره فراخورشیدی برای اولین بار بود. اکسید وانادیم، ترکیبی است که میتواند تأثیر قابل توجهی را بر جو سیارات فراخورشیدی داشته باشد.
پلتیر گفت: این مولکول بسیار مورد توجه ستارهشناسان است زیرا میتواند تأثیر زیادی را بر ساختار جوی سیارات غولپیکر داغ داشته باشد. این مولکول، نقشی مشابه لایه ازون دارد که در گرم کردن جو فوقانی زمین بسیار کارآمد است.
این پژوهش، در مجله «نیچر»(Nature) به چاپ رسید.