1403/09/05 - 22 جمادى الاولى 1446 - 2024/11/25
العربیة فارسی

Astronomical Research Center (A.R.C.)

مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
6263 | واحد خبر مركز | 1401/03/30 457 | چاپ

شکوه کهکشان‌ها در میان انبوهی از گرد و غبار

اخترشناسان مجموعه‌ای از تصاویر کهکشان‌ها را به اشتراک گذاشتند که این تصاویر از داده‌های چهار ماموریتی که اکنون بازنشسته شده‌اند، ایجاد شده‌اند.

به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا و به نقل از بیزینس اینسایدر، غبار کیهانی حاوی مواد سازنده برای تشکیل ستاره‌ها، سیارات و کهکشان‌ها است. به گفته ناسا درک گرد و غبار به دانشمندان در درک بهتر هستی کمک می‌کند. جهان پر از غبار کیهانی است و ستاره شناسان همچنان در حال کشف نقشی که آنها در کیهان ایفا می‌کنند، هستند.

 اکنون محققان داده‌های چهار ماموریت بازنشسته را ترکیب کرده‌اند تا نشان دهند که چگونه ابرهای غباری فضای بین ستاره‌ها را در کهکشان‌ها پر می‌کنند.

محققان از تصاویر رصدخانه فضایی هرشل استفاده کردند. تلسکوپ فضایی هرشل یک تلسکوپ فضایی است که از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ کار می‌کرد. ابزارهای سرد این تلسکوپ مادون قرمز به اندازه‌ای حساس بودند که طول موج‌های نوری را که چشم انسان قادر به تشخیص آن نبود تشخیص می‌دادند و این امر به ستاره‌شناسان این امکان را می‌داد تا گرمای اجرام کیهانی را مشاهده کنند و مستقیما ابرهای سرد گاز و غبار را نقشه‌برداری کنند.

اما در حالی که نقشه‌های گرد و غبار هرشل ساختارهای ابر غبار پیچیده‌ای را نشان می‌داد، محدودیت‌ها در طراحی تلسکوپ به این معنی بود که تا ۳۰ درصد از کل نور منتشر شده توسط غبار را نمی‌توانست نشان دهد. برای کمک به پر کردن این شکاف‌ها، محققان مشاهدات خود را با داده‌های سه ماموریت بازنشسته دیگر به نام‌های رصدخانه پلانک آژانس فضایی اروپا همراه با ماهواره نجومی فروسرخ ناسا و کاوشگر زمینه کیهان ترکیب کردند.

شکوه کهکشان‌ها در میان انبوهی از گرد و غبار

کاوشگر زمینه کیهان(Cosmic Background Explorer) یک تلسکوپ فضایی است که برای بررسی آسمان در زمینه کیهان‌شناسی فرستاده شده‌ است. علت پرتاب این تلسکوپ مطالعه تابش زمینه کیهانی(CMB) بود. در کیهان‌شناسی تابش زمینه کیهانی، تابشی الکترومغناطیسی است که سراسر کیهان را پوشانده‌ است.

"کریستوفر کلارک"(Christopher Clark) ستاره‌شناس موسسه تلسکوپ علوم فضایی در مریلند که در ایجاد این تصاویر جدی نقش مهمی داشت، گفت: این تصاویر بهبود یافته هرشل به ما نشان می‌دهد که اکوسیستم غبار در این کهکشان‌ها بسیار پویا هستند.

در این مطالعه محققان تصاویری از کهکشان آندرومدا، کهکشان مثلث و ابرهای ماژلانی بزرگ و کوچک ثبت کردند. کهکشان مثلث یا کهکشان سه‌گوش یا مسیه ۳۳ یا ان‌جی‌سی ۵۹۸ یک کهکشان مارپیچی در صورت فلکی سه‌سو است. سومین کهکشان بزرگ مارپیچی آن هم در میان کهکشان‌های گروه مرکزی، کهکشان مثلث است که نسبت به کهکشان آندرومدا و راه شیری بسیار کوچک‌تر است. این کهکشان که حدود ۳ میلیون سال نوری با زمین فاصله دارد در آسمان زمین در فاصله بسیار نزدیکی به آندرومدا قرار دارد.

در این تصاویر نفس‌گیر، درخشش رنگ قرمز نشان دهنده وجود گاز هیدروژن است که هیدروژن نیز رایج‌ترین عنصر در جهان است. گرد و غبار گرم‌تر که با تشکیل ستاره‌ها بیرون می‌آید و دانه‌های غبار را گرم می‌کنند، به رنگ آبی نشان داده شده است.

شکوه کهکشان‌ها در میان انبوهی از گرد و غبار

در تصاویر دیگر، بادهای شدید ستارگان تازه متولد شده، گرد و غبار و گازهای اطراف را از بین برده و در نتیجه فضاهای خالی ایجاد شده است. به گفته ناسا، نور سبز اطراف آن حباب‌ها نشان دهنده گرد و غبار سرد انباشته شده توسط آن باد ستاره‌ای است.

باد ستاره‌ای(Stellar wind) به جریانی از گاز که از بخش بالای جو ستاره خارج می‌شود، می‌گویند. این باد با جریان فوران دوقطبی که آن را ستارگان جوان به عنوان علامت مشخصه خود تولید می‌کنند متفاوت است، زیرا بادهای ستاره‌ای معمولا کروی متقارن نیستند. شدت باد ستاره‌ای در ستارگان گوناگون شدیدا متفاوت است و در هر زمانی با اوقات دیگر تفاوت دارد. ستارگان داغ، درخشان، بزرگ و پرجرم مانند فراغول‌ها و ابرغول‌ها بادهای ستاره‌ای نیرومندی دارند که سرعت‌شان گاه به هزاران کیلومتر بر ثانیه می‌رسد.

غبار کیهانی که در کهکشان‌ها جمع می شود دارای بسیاری از عناصر شیمیایی است که برای تشکیل ستارگان، سیارات و کهکشان‌ها ضروری است. این دانه‌های غبار همچنین می‌توانند اطلاعاتی در مورد محیط کیهانی خود آشکار کنند، زیرا دائما توسط ستاره‌های در حال انفجار، بادهای ستاره‌ای و اثرات گرانش در حال شکل گرفتن هستند.

شکوه کهکشان‌ها در میان انبوهی از گرد و غبار