آژانس فضایى آمریکا، ناسا، مى گوید مطمئن است مى تواند کپسول حاوى نمونه هاى جمع آورى شده از یک جرم دنباله دار (کامت) را ماه آینده به سلامت به زمین بنشاند.
استارداست در بیابان هاى یوتا به زمین خواهد نشست
ماموریت موسوم به "استارداست" (Stardust) تقریبا دو سال قبل مواد غبارآلود دنباله دار "وایلد-2" را به دام انداخت و محموله ارزشمند خود را قرار است روز 15 ژانویه به زمین بازگرداند.
کپسول حاوى نمونه ها با سرعتى که تاکنون براى اشیاى مصنوع بشر سابقه نداشته وارد جو زمین خواهد شد و سپس براى فرودى نرم در صحراى یوتا تلاش خواهد کرد.
دانشمندان و مهندسان ناسا معتقدند که سیستم چتر فرود قادر به انجام فرودى موفق خواهد بود.
با این حال آنها مشکلاتى که گریبانگیر یک کاوشگر نمونه بردار دیگر به نام "جنسیس" (Genesis) شد را از یاد نخواهند برد. چترهاى آن کاوشگر سال گذشته هنگام فرود باز نشد و به زمین سقوط کرد.
اعضاى تیم "استارداست" روز چهارشنبه به خبرنگاران گفتند مطمئن هستند که آن حادثه تکرار نخواهد شد، با این حال خود را براى مقابله با هرگونه وضعیت اضطرارى آماده کرده اند.
اد هرست، مدیر سیستم هاى استارداست، گفت: "ما از جنسیس درس هاى لازم را آموخته ایم و فرآیند نفس گیر و وسیعى را براى بررسى بازگشت کپسول استارداست طى کرده ایم."
"همیشه این خطر جزئى وجود دارد که یک جاى کار هنگام بازگشت ایراد پیدا کند، اما به عقیده ما احتمال آن در حال حاضر خیلى کم است."
تام داکسبرى، مدیر پروژه استارداست، افزود: "کپسول بازگشت خیلى کوچک اما بسیار سخت و مقاوم است. در صورت باز نشدن چتر یا فرودى دشوار، مطمئن هستیم مى توانیم این ماموریت را با موفقیت تکمیل کنیم."
مناظر حیرت انگیز
کاوشگر استارداست از یک سفر 8/4 میلیارد کیلومترى در اطراف منظومه شمسى که هفت سال طول کشید به زمین بازمى گردد، سفرى که نقطه اوج آن برخورد نزدیک با دنباله دار "81 پى/وایلد 2" در روز جمعه دوم ژانویه 2004 بود.
استارداست 72 عکس از این دنباله دار تهیه کرد
کاوشگر در جریان عبور از کنار دنباله دار، بیش از 70 عکس از آن برداشت و انبوهى اطلاعات و داده ها را جمع آورى کرد که دانشمندان هنوز سرگرم مطالعه آنها هستند.
عکس هاى آن که در آن زمان بهترین تصاویر با نماى نزدیک از هسته یک دنباله دار بود اطلاعات تازه زیادى را آشکار مى کرد.
آن تصاویر یک "کوه پرنده" آبله رو که گاز و غبار از آن فوران مى کرد را نمایان مى ساخت.
دان برانلى، محقق ارشد این پروژه گفت: "وقتى کاوشگر به دنباله دار رسید براى نخستین بار مشخصات باورنکردنى سطح آن مثل پرتگاه هاى تند، بلندى هاى لبه دار، قله هاى تیز و مشخصات زیادى دیگرى را دیدیم و عجیب اینکه قبلا در هیچ یک از اجرام منظومه شمسى شاهد چنین مشخصاتى نبوده ایم."
استارداست از میان گاز و غبار برآمده از این جرم که همان دنباله آن است گذشت و ذرات آن را در ماده اى به نام "اروژل" (aerogel) به دام انداخت. چگالى اروژل بسیار کم است و 8/99 درصد آن از هوا تشکیل شده.
آن نمونه ها در یک کپسول جاسازى شد و همین محفظه است که کاوشگر استارداست در پرواز از کنار زمین پرتاب خواهد کرد.
کتابخانه فضایى
این کپسول 46 کیلوگرمى با سرعت 13 کیلومتر در ثانیه وارد اتمسفر خواهد شد و ردى روشن در آسمان شمال غربى آمریکا از خود به جا خواهد گذاشت.
سپس چترهاى فرود باز شده و محفظه را به آرامى در یک پایگاه نیروى هوایى در ایالت یوتا بر زمین خواهد نشاند.
استارداست از سفرى هفت ساله در اطراف منظومه شمسى بازمى گردد
پژوهشگران انتظار دارند مطالعات آنها به روى نمونه هایى که در فاصله 389 میلیون کیلومترى زمین جمع آورى شده، به درک نحوه شکل گیرى دنباله دارها و همچنین شناخت نخستین روزهاى تاریخ منظومه شمسى کمک کند.
داده هاى شیمیایى و فیزیکى به دام افتاده در این ذرات مى تواند حاوى مواد تشکیل دهنده سیارات باشد و نحوه تشکیل کرات را روشن کند.
دکتر برانلى گفت: "ماموریت ما استارداست (غبار ستارگان) نام دارد چون به اعتقاد ما برخى از ذرات موجود در این دنباله دار از خورشید و سیارات قدیمتى تر است، و در اطراف سایر ستارگان تشکیل شده است".
"ما از این دنباله دار به عنوان نوعى کتابخانه استفاده مى کنیم. این جرم آسمانى مصالح ساختمانى منظومه شمسى را به دام انداخته، آنها را دور از خورشید در دماى پایین براى چهار و نیم میلیارد سال حفظ کرده و اکنون در فضا رها کرده است. ما آن مواد را دو سال و نیم قبل به تله انداختیم و ظرف دو هفته دیگر در یک صحرا فرود خواهند آمد."
----
Bbc