دانشمندان دانشگاه سنت مری کانادا با استفاده از ماهواره سویفت ناسا و تلسکوپ
فضایی طیف‌سنج هسته‌ای NuSTAR، موفق به تشخیص منبع پرتوهای شدید پرتو ایکس شدند که
از سیاهچاله‌ها ساطع می‌شوند.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا به گفته ناسا، این پدیده می‌تواند به جزئی از یک
سیاهچاله موسوم به "تاج" نسبت داده شود.
سیاهچاله‌ای که جرقه‌ها در اطراف آن کشف شده، (Markarian 335 (Mrk 335 نام دارد
و تقریبا با فاصله 324 میلیون سال نوری دورتر از زمین در صورت فلکی اسب بالدار قرار
گرفته است.
در حالی که سیاهچاله‌ها هیچ نوری از خود ساطع نمی‌کنند، تلسکوپ‌ها می‌توانند نور
ایجاد شده در اثر گاز در حال بلعیده شدن توسط گرانش شدید نشأت گرفته از
سیاهچاله‌هایی مانند MRK 335 را تشخیص دهند. هنگامی که گاز به افق رویداد نزدیک
می‌شود، به شدت گرم شده و همین امر سبب درخشش فراوان آن می‌شود.
تلسکوپ‌ها همچنین قادر به تشخیص نور ایجاد شده توسط تاج یک سیاهچاله هستند،
ساختاری با ذرات انرژی بالا که نور را در طیف پرتو ایکس ساطع می‌کند. در حال حاضر،
دو نظریه در رابطه با ساختار تاج وجود دارد.
اولین نظریه که به مدل "تیر چراغ‌برق" معروف است، ادعا می‌کند که تاج، یک منبع
جمع و جور و لامپ‌مانند نور است که در بالا و پایین محور تکینگی و در امتداد محور
چرخش قرار دارد. احتمال دوم این است که این تاج به شکل یک ابر پراکنده بوده که
اطراف سیاهچاله را گرفته یا همانند دو بخش مسطح است که محور تکینگی را در خود
می‌پوشانند که این مدل به مدل "ساندویچ" معروف است.
در سپتامبر سال 2014، تلسکوپ سویفت ناسا با خوش‌شانسی توانست رویداد جرقه پرتو
ایکس را در حال فعالیت در MRK 335 ثبت کند و ستاره‌شناسان به سرعت تلسکوپ NuSTAR را
برای پیگیری این مشاهدات برنامه‌ریزی کردند. با مشاهده نور پرتو ایکس، کشف شد که
منبع این جرقه‌ها، تاج بوده که از سیاهچاله به بیرون پرتاب می‌شد.
تاج سیاهچاله با حرکت در حدود 20 درصد سرعت نور، در قاعده جرقه و قبل از اینکه
در فضا تخلیه شود، مشاهده شد. به عنوان یک عارضه جانبی از این پدیده، نور ساطع شده
از این تاج از طریق اثری موسوم به "افزایش نسبیتی داپلر" تکثیر می‌شود.
دن ویلکینز، مولف ارشد این مقاله از دانشگاه سنت مری در هالیفاکس کانادا اظهار
کرد: این اولین بار است که ما توانسته‌ایم ایجاد شدن تاج خورشیدی را با جرقه‌ها
مرتبط کنیم. این امر به درک ما از این که چگونه سیاهچاله‌های بسیار بزرگ به برخی از
درخشان‌ترین اشیاء جهان نیرو‌دهی می‌کنند، کمک می‌کند.
این یافته‌ها، آنچه را که به عنوان مدل "تیر چراغ برق" شناخته شده است، تایید
می‌کنند، اما بسیاری از جنبه‌های کلیدی تاج سیاهچاله مانند چگونگی شکل‌گیری آنها یا
مکانیزمی که باعث تحریک آنها می‌شود، هنوز به صورت رمز و راز باقی مانده است.