یک تحقیق بین‌المللی علمی که برای شناسایی ماده تاریک در سراسر جهان در حال انجام است، اخیرا نخستین نتایج خود را در قالب یک نقشه منتشر کرده که به نمایش تمرکز ماده مرموز در کیهان پرداخته است.
به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا، این نقشه که بزرگترین نقشه وضوح بالا از ماده تاریک بشمار می‌رود، اولین نمونه از مجموعه نقشه‌های جهان است که در نهایت یک دیدگاه سه‌بعدی از ماده تاریک را در مساحت یک هشتم از آسمان شب به نمایش خواهد گذاشت.
این نقشه به ستاره‌شناسان کمک خواهد کرد تا چگونگی شکل‌گیری کهکشان‌ها در جهان را مورد بررسی قرار دهند.
محققان دانشگاه منچستر به رهبری «سارا بریدل» به مدت دو سال به اندازه‌گیری اندازه کهکشان‌های مورد استفاده برای تولید این نقشه پرداختند که در انجمن فیزیک آمریکا در بالتیمور مریلند رونمایی شد.
این نقشه با استفاده از داده‌های بدست آمده توسط دوربین انرژی تاریک طراحی شده که یک دستگاه تصویربرداری 570 مگاپیکسلی و ابزار اولیه پژوهش ماده تاریک آزمایشگاه فرمی (Fermilab) در آمریکاست. این پژوهش از تلسکوپ چهار متری ویکتور بلانکو در نزدیکی رصدخانه تولولو در شیلی استفاده می‌کند.
از آنجایی که مشاهده مستقیم ماده تاریک در حال حاضر ممکن نیست، این پژوهش به دنبال تاثیرات چشمگیر آن بر روی کهکشان‌هاست. بررسی این اثرات، به نقشه‌برداری از میزان پیش‌بینی شده ماده تاریک در یک منطقه تعیین شده بر اساس اثر گرانشی آن کمک خواهد کرد.
این نقشه به نمایش محدوده‌ای به اندازه 150 برابر ماه کامل می‌پردازد که حدود 0.4 درصد کل آسمان است. هدف پژوهش ماده تاریک، نقشه‌برداری از 12.5 درصد کل آسمان و طراحی یک نقشه سه‌بعدی از ماده تاریک و انرژی تاریک است.
این پژوهش به تازگی دومین سال خود را به پایان رسانده است؛ دانشمندان با گسترش دادن دامنه تحقیقات خود، خواهند توانست نظریات کنونی کیهانی را با مقایسه مقادیر ماده تاریک و مرئی به شکل بهتری آزمایش کنند.
بر اساس این نظریات، از آنجایی که ماده تاریک بیشتری نسبت به ماده مرئی در جهان وجود دارد، کهکشان‌ها جایی شکل می‌گیرند که تمرکز بیشتری از ماده تاریک و در نتیجه جاذبه بیشتری وجود دارد. تاکنون، پژوهش ماده تاریک از این نظریه حمایت کرده است. نقشه‌ها به نمایش رشته‌های بزرگ از ماده در کنار کهکشان‌های قابل مشاهده، خوشه‌های کهکشانی و حفره‌های کیهانی که تعداد بسیار کمی کهکشان در آن‌ها قرار دارد، می‌پردازند.
پژوهشهای بیشتر در مورد برخی رشته‌های عظیم و حفره‌های کیهانی و حجم زیادی از داده‌ها که در جریان این پژوهش جمع‌آوری می‌شود، به نمایش اطلاعات بیشتری از این تاثیر متقابل جرم و نور خواهد پرداخت.
محققان دانشگاه منچستر برای ساخت این نقشه به بررسی 130 میلیون تصویر تلسکوپ جداگانه از کهکشان‌ها پرداختند. فرآیند اندازه‌گیری کهکشان‌ها بقدری پیچیده و وقت‌گیر است که به برخی از بزرگترین ابررایانه‌های جهان برای محاسبه آن نیاز است.
هر زمان که یک کاتالوگ جدید تولید می‌شود، نیروی محاسباتی مشابه 500 رایانه عادی رومیزی روشن برای دو هفته را مصرف می‌کند.
ماده تاریک که 85 درصد همه ماده در جهان را تشکیل داده، حتی برای حساس‌ترین ابزارهای ستاره‌شناسی جهان نیز نامرئی است، زیرا هیچ نوری را نتابانده یا مسدود نمی‌کند. اما تاثیرات آن را می‌توان با روش عدسی گرانشی مشاهده کرد که طی آن، تحریف رخ‌داده در زمان خم شدن نور در اثر کشش گرانشی ماده تاریک بررسی می‌شود.
درک چگونگی تغییر تمرکز ماده تاریک در طول زمان، به کشف ذات انرژی تاریک کمک خواهد کرد که هدف نهایی این پروژه است.