1403/09/04 - 21 جمادى الاولى 1446 - 2024/11/24
العربیة فارسی

Astronomical Research Center (A.R.C.)

مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
2549 | واحد خبر مركز | 1393/07/16 791 | چاپ

کشف ابرهای غول‌پیکر با مساحت چهار برابر بریتانیا بر فراز تیتان

محققان، ابرهای قطبی غول‌پیکری متشکل از هیدروژن سیانید را بر فراز قمر تیتان زحل یافته‌اند که مساحتی معادل چهار برابر کشور بریتانیا را پوشانده‌اند.

 

به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات وپژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا، مطالعه جدید به رهبری رصدخانه لایدن، موسسه تحقیقات فضایی هلند و دانشگاه بریستول انجام شد.

 

تیتان دارای فصل‌هایی درست مانند زمین است اما هر فصل آن به جای سه ماه، بیش از هفت سال طول می‌کشد و این موضوع به مدار سنگین آن حول خورشید نسبت داده می‌شود. پس از اعتدال شب و روز این قمر در سال 2009، قطب جنوب آن وارد تاریکی زمستان قطبی شد و مدتی پس از آن، ابزار موجود روی فضاپیمای کاسینی ناسا گسترش نوعی ابرهای قطبی غول‌پیکر را بر فراز این جرم کیهانی رصد کرد.

 

این ابرهای غول‌پیکر برای نخستین بار در تصاویر دوربین‌های کاسینی مشاهده شدند که در سال 2012 گرفته شده بودند. ابرهای موردبحث در 250 کیلومتری بالاتر از سطح تیتان تشکیل شده بودند و این امر کاملا غیرمنتظره بود بنابراین، دانشمندان به دنبال کنکاش ماده تشکیل‌دهنده آن‌ها بر آمدند.

 

طی دو سال بعد داده‌های بیشتری توسط کاسینی جمع‌آوری شد که شامل طیف مادون‌قرمز ناحیه ابری بود. دانشمندان با مشاهده این طیف‌ دو قله بزرگ را مشاهده کردند که در طیف‌های دیگر مکان‌های تیتان به چشم نمی‌خوردند. این قله‌ها دقیقا با قله‌های ذرات یخی هیدروژن سیانید مطابقت داشتند؛ هیدروژن سیانید ماده‌ای بی‌نهایت سمی است.

 

محققان انتظار نداشتند یخ بتواند در چنان ارتفاع بالایی در جو تیتان تشکیل شود. تحقیق جدید نشان می‌دهد قطب جنوب تیتان باید به اندازه‌ای سرد باشد که امکان فشرده‌شدن هیدروژن سیانید را فراهم کرده باشد. در واقع، جو فوقانی آن باید در کمتر از یک سال بیش از 50 درجه سرد شده باشد تا به دمای -150 درجه رسیده باشد.

 

این تغییر نشان می‌هد زمانی که قطب در سایه قرار می‌گیرد، جو فوقانی به عنوان خنک‌کننده بسیار کارآمد گرما عمل می‌کند و شاید این موضوع به دلیل فراوانی بالای ترکیبات هیدروکربن سمی و نیتروژن‌محوری باشد که در نور فرابنفش به شدت ساطع می‌شوند.

 

چگونگی تشکیل‌شدن این ابر برای دانشمندان جالب‌توجه است.

 

جزئیات این مطالعه در مجله Nature منتشر شد.