پرواز چهارمین فضانورد زن روس با فضاپیمای تحت کنترل همسرش

این روزها کارکنان «بایکونور» درحال آماده سازی برای پرتاب ناو «سایوز» جدیدی هستند.

به گزارش واحد خبر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی نجومی به نقل از ایسنا، سایوزتی.ام.آ14- ام، چهلمین پروازسرنشیندار در مسیر زمین - ایستگاه فضایی بین المللی به شمار می رود و الکساندر ساماکوتایف، فرمانده این ناو با مرکز هدایت پرواز در زمین، با کد «ترخون» تماس خواهد گرفت. جالب است بدانید «ترخون» در زبان روسی همان معنی و تلفظی را دارد که در زبان فارسی. تنها دو روزدیگر یعنی در26 سپتامبر، او و گروهش بریویلمور و یلنا سروا به فضا پرتاب خواهند شد. یلنا سروا، چهارمین فضانورد زن درتاریخ روسیه است.

فضانوردان قبل از رسیدن به خط پایان برای پرتاب درپایگاه فضایی بایکونور، روزهای پر شور و هیجانی دارند. البته آنها باید هم روز های پرکاری داشته باشند و هم خواب و استراحت طولانی. این سه نفر برای انجام ماموریت فضایی170 روزه خود در ایستگاه فضایی بین المللی، دوسال آموزش می دیدند و آماده می شدند.

الکساندر ساماکوتایف فرمانده خدمه ناو سایوزتی.ام.آ14-ام می گوید به عنوان فرمانده، مسوول تمام ماموریت هستم. من به ویژه خوشحالم در این ماموریت نقش معلم را برای یلنا دارم و امیدوارم ما سه نفر کار خود را به خوبی انجام دهیم و با دست پر به زمین برگردیم.

ساماکوتیایف خلبان برجسته نیروی هوایی روسیه در اواخر سال 2002 داوطلب سفر به فضا شد .در 16 ژوئن 2003 آموزش در دانشگاه فضانوردی گاگارین را آغاز کرد و در 2005با دریافت نمره "بسیارعالی" قبول شد و توانست عنوان فضانورد آزمایشی را پیدا کند.

سایوز تی.ام.آ14- ام

نخستین پرواز مداری ساماکوتیایف در سال 2011 با ناو کیهانی سایوزتی.ام.آ-21 در ایستگاه فضایی بین المللی انجام شد که 164 روز طول کشید. توانایی های بدنی و علمی و تجربه با ارزشی که او در این سفر به دست آورده بود باعث شد که مدت کوتاهی بعد از پرواز اول، وی برای یک ماموریت دیگر در ایستگاه فضایی بین المللی انتخاب شود.

یلنا سروا که در این سفر نقش مهندس پرواز ناو را ایفا می کند در کارخانه انرگیا- سازنده ناو های سایوز و سامانه های فضایی دیگر- کار طراحی و ساخت دستگاه های فضایی را برعهده دارد.

هیجان اولین پرواز برای هر فضانورد قابل وصف نیست اما او مسوولیتی دیگرهم دارد که این هیجان رادوبرابرمیکند. او نخستین زن فضانورد روس بعداز 17 سال به شمار میرود و باید برای رسیدن به خط پایان موفق شود. بعد از بررسی لباس های فضایی اش که با هدف آخرین معاینه ها برای نداشتن نشت و راحت بودن در زمان پرواز صورت گرفت گفت: برای من این پرتاب، البته خاص به شمار می‌رود چرا که برای من نخستین است اما من صد در صد دوست دارم که آخرین نبوده و بتوانم سفرهای فضایی دیگری هم داشته باشم. امیدوارم پروازمان با موفقیت به پایان برسد تا وسیله ای باشد برای تشویق همه کسانی که بعد ازما می آیند. آنها باید این راه را ادامه دهند، به طوری که باعث افتخارما شوند. من قول می دهم هرچه در توان دارم را برای رسیدن به این هدف انجام دهم.

سروا در زمان آزمایش لباس با اشاره به آینه ای که روی مچ لباس هر فضانورد برای بررسی اطراف نصب می شود به شوخی به خبرنگاران گفت: این آینه برای این است که من فرمانده ام را در جریان پرتاب ببینم خیال بد نکنید!

سایوز تی.ام.آ14- ام

او هفت سال است که تمرین های سخت را یک به یک انجام می دهد و فشار کاری را در کنار رسیدگی به شوهر و دخترش تحمل می کند. یلنا، فارغ التحصیل دانشگاه هوایی مسکو است و از همان دوران دانشجویی به عنوان یک تکنسین ماهر درپژوهشکده "تحقیقات علمی حرارت پایین"کار می کرد. وی که به عنوان یک مهندس ساده ازماه اوت سال 2001 کاردر موسسه صنعتی "انرگیا"، سازنده ادوات فضایی - از جمله ناو سایوز- را آغاز کرد ازدسامبر 2004 به مهندس رده 2 و پس از مدتی به گروه مدیریت عملیاتی ارتقاء مقام یافت. سیروا درآغاز تابستان سال 2005 داوطلب سفر به فضا شد و بعد از معاینات کامل، کمیسیون پزشکی سلامت کامل بدنی وی را تایید کردند.

سیروا توانست از پس جلسه های متعدد بررسی صلاحیت علمی، سربلند بیرون بیاید و آموزش های عمومی فضانوردی را از سال 2007 آغازکند. در 2009 با موفقیت آمیز و دریافت امتیاز "خوب" صلاحیت او به عنوان "فضانورد آزمایشی" تایید شد.

سیروا از سال 2011 به عنوان مهندس پروازدرخدمه سایوزتی.ام.آ-14 ام انتخاب شد و همراه با الکساندرساماکوتیایف و بری ویلمور آموزش‌های دشواری همچون فرود اضطراری درمناطق باتلاقی، جنگلی و درشرایط زمستانی را انجام داد. شوهر یلنا نیز مهندس سامانه های فضایی در موسسه انرگیا است او هم چند سال به عنوان فضانورد آموزش می دید اما متاسفانه بعد از مدتی، به دلیل مشکلات پزشکی کنار گذاشته شد.

سروا در مصاحبه مطبوعاتی اش گفت که وی زن خوش شانسی است زیرا شوهر وفادار و فداکاری دارد که درتمام مراحل آماده سازی از او پشتیبانی و مراقبت کرده و همراهش بوده است.

مارک سیروف، شوهر یلنا می گوید من به عنوان مهندس سامانه های فضایی این ناو را از زمان ساخت می توانم بگویم تولدش، قطعه به قطعه آن، زیر نظر داشتم زیرا باید وسیله پرواز همسر من و البته همراهانش می شد.

قبل از هر پرواز فضایی، کارآمدی فنآوری و تجهیزات ناو توسط افراد مختلفی آزمایش می شود زیرا هر ناو دارای شخیصت خاص خود است که با سفینه قبلی و بعدی تفاوت دارد. هر قطعه به کار گرفته شده به تنهایی وضعیت خاص خود را دارد زیرا نوآوری ها در آن رعایت می شود. به طور مثال آنچه در سایوزتی.ام.آ14-ام به کار رفته ویژه همین ناو است. مثلا در این سفینه طرح جدیدی از دسته هدایت ناو به کار رفته که به فرمانده اجازه می دهد درزمان اتصال به ایستگاه، دقیقترعمل کند. به عبارت دیگرارگونومی دسته هدایت بهبود یافته است.

ساماکوتایف، فرمانده سفینه گرچه تجربه یک سفر فضایی دیگر را در پرونده دارد اما این بار ناو سایوز پیشرفته تر شده و او می تواند با آسودگی خیال بیشتری هدایت سفینه را در دست بگیرد.

وی می گوید به ظاهر این ناو تغییری نکرده است اما اگر با دقت بیشتری به آن نگاه کنید خواهید دید که سرشار از تغییر و تحولات فنی است. ما در ساخت ناو در جا نزدیم.

بری ویلمور، سرنشین آمریکایی ناو می گوید در کودکی بیمار و ضعیف بوده اما عشق به پرواز نه تنها از او یک ورزشکار ساخت بلکه تبدیل شد به یک قهرمان و بعد ها یک خلبان بسیار موفق. او می گوید خیلی خوشحال است که امروز همراه با فضانورد روس، قرار است به ایستگاه فضایی بین المللی پرواز کند.

ویلمور یکی از خلبانان برجسته نیروی دریایی آمریکا است که عملیات جنگی مختلفی مثل «سپر صحرا»، «طوفان صحرا» و «سازمان دیده بان جنوبی» و همچنین درعملیات در بوسنی شرکت داشته است.

وی در سال 2000 به عنوان فضانورد ناسا پذیرفته شد. نخستین ماموریت مداری ویلمور در سال 2009 و پرواز شماره 129 شاتل فضایی گرفت که ویلمور و همراهانش سفری که 11 روز به ایستگاه فضایی بین المللی داشتند. او از دسامبر2011 برای پرواز با ناو کیهانی سایوزتی.ام.آ-14 ام آموزش می بیند.

سایوز تی.ام.آ14- ام

ویلمور درباره همکاران روس خود می گوید: آنها بسیارسختکوش هستند و قرار گرفتن من در چنین موقعیتی و در چنین گروه پروازی برایم بسیارهیجان انگیز است. البته آموزش زبان روسی برای ویلمور چندان راحت نبود اما او اینک می تواند با همکاران روس خود به راحتی ارتباط برقرار کند و حتی اشعار لرمانتف را بخواند.