گفت‌و‌گوی ایسنابادکترمبشر کاشف دورترین کهکشان جهان ـ 09

شش ماه پس از کشف تاریخی و چالش برانگیز دکتر بهرام مبشر - کیهان‌شناس برجسته ایرانی - و همکارانش در موسسه تلسکوپ فضایی «هابل»، سازمان فضایی آمریکا(ناسا) و سازمان فضایی اروپا (اسا) رسما کشف دورترین کشف جهان توسط این تیم تحقیقاتی را تایید و اعلام کردند.
به گزارش خبرنگار «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این کشف بزرگ کیهان‌شناسی که به سرپرستی دکتر بهرام مبشر، کیهان‌شناس ایرانی و نماینده سازمان فضایی اروپا (ESA) در موسسه تلسکوپ فضایی هابل ناسا صورت گرفته، بازتاب وسیعی در رسانه‌ها و مجامع علمی جهان داشته است. اگرچه به دلیل اهمیت فوق‌العاده و تاثیر آن بر نظریه‌های موجود کیهان‌شناسی پیش از تایید نیز در ماه‌های اخیر به شدت مورد توجه محافل علمی جهان قرار گرفته است.
بررسی این کهکشان غول‌پیکر دوردست که در رسانه‌ها به عنوان کهکشان «Big baby» از آن یاد شده، اطلاعات بسیار با ارزشی را درباره شکل‌گیری کهکشان‌ها در ابتدای تشکیل جهان در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد ولی نکته اصلی درباره این کهکشان، جرم آن - تقریبا به اندازه کهکشان راه شیری - است زیرا شکل‌گیری کهکشانی با چنین جرمی در ابتدای تشکیل جهان - به فاصله تنها چند صد میلیون سال از انجار بزرگ - با بسیاری از نظریه‌های موجود کیهان‌شناسی درباره روند تشکیل و تحولات جهان در تضاد است.
دکتر بهرام مبشر که در حال حاضر برای شرکت در کنفرانسی علمی در آمستردام هلند به سر می‌برد روز جمعه در گفت‌و‌گویی تلفنی با خبرنگار «علمی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) درباره علت تاخیر در اعلام رسمی این کشف از سوی ناسا و اسا گفت: با این که این کشف ماه‌ها پیش صورت گرفت ولی باید مطالعات بیشتر و دقیق‌تری انجام شده و مشاهداتی نیز از روی زمین صورت می‌گرفت تا اطمینان لازم در این زمینه حاصل شود زیرا اگر این کشف درست باشد - که در حال حاضر تا حد بیشتری اطمینان یافته‌ایم - بسیاری از تئوری‌های کیهان‌شناسی زیرسوال می‌رود.
وی که چند ماه پیش در گفت‌و‌گویی تفصیلی با ایسنا توضیحاتی درباره ابعاد مختلف این کشف ارائه داده بود، خاطرنشان کرد: این کهکشان با بررسی دقیق تصویر «فراژرف» هابل - ژرف‌ترین تصویر تهیه شده از جهان - و با کمک آشکارساز مادون قرمز هابل و تلسکوپ فضایی «اسپیتزر» صورت گرفته است.
این کیهان شناس ایرانی در ادامه درباره تصویر «فراژرف» هابل که عمیق‌ترین تصویر از جهان بوده و با مشارکت مستقیم وی تهیه شده است، اظهار داشت: این تصویر که ژرف‌ترین نگاه بشر به جهان و سرآغاز آن بوده و در مدتی حدود یک سال تهیه شده است، ده‌ها هزار کهکشان کوچک و بزرگ را در سطح کوچکی از فضای لایتناهی به تصویر کشیده شده است. این تصویر امکان مطالعه دورترین کهکشان‌هایی را که در ابتدای جهان شکل گرفته‌اند را فراهم کرده و اطلاعات جدیدی را درباره نحوه شکل‌گیری جهان در اختیار ما قرار داده که برخی نظریات پذیرفته شده کیهان شناسی را به چالش کشیده و می‌تواند پایه نظریات جدیدی پیرامون روند تکوین کیهان باشد
دکتر مبشر در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا احتمال کشف کهکشانی دورتر طی بررسی‌های کیهان‌شناسی اخیر وجود دارد یا نه، این احتمال را تایید و به طرح تصویر فراژرف دوم اشاره کرد که از چند ماه پیش در نمایی نزدیک به تصویر فراژرف موجود در حال تهیه بوده و پیش‌بینی می‌شود که تا تابستان سال آینده به پایان برسد.
وی هدف از تهیه این تصویر را دستیابی به نمایی گسترده‌تر از کهکشان‌های اولیه و بررسی دقیق‌تر تحولات کیهان در آغاز جهان عنوان کرد و اظهار داشت: در حال حاضر امکان تهیه تصویری با عمق بیشتر هم وجود دارد ولی با توجه به این که انجام مشاهدات آن زمان زیادی را از تلسکوپ فضایی هابل می‌گیرد دانشمندان ترجیح می‌دهند که تهیه چنین تصاویر فوق‌العاده عمیقی را به بهره‌برداری تلسکوپ «جیمز وب» موکول کنند.
گفتنی است، دکتر بهرام مبشر که در سال 1337 در تهران متولد شده، دیپلم ریاضی را از دبیرستان البرز و لیسانس فیزیک را از مدرسه عالی پارس دریافت کرده و سپس به انگلستان رفته و تحصیلات فوق ‌لیسانس و دکتری خود را در رشته کیهان‌شناسی مشاهداتی در دانشگاه «دورهام» انگلستان پشت سر گذاشته است.
وی پس از دریافت درجه فوق‌لیسانس مهندسی اپتوالکترونیک و دیپلم مهندسی میکروویو از دانشگاه لندن، مدت هشت سال در این دانشگاه (کالج سلطنتی) به تدریس و تحقیق اشتغال داشته و از چند سال قبل در انستیتو تلسکوپ فضایی هابل در ناسا فعالیت دارد.
دکتر مبشر در حال حاضر نماینده سازمان فضایی اروپا (ESA) در ناسا و از دانشمندان مسئول آشکارساز nikmouse تلسکوپ فضایی هابل است.
----
Isna.ir