1403/09/05 - 22 جمادى الاولى 1446 - 2024/11/25
العربیة فارسی

Astronomical Research Center (A.R.C.)

مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
1839 | واحد خبر مركز | 1390/05/20 688 | چاپ

ماهواره 2 دست برای خارج کردن زباله‌ها از مدار

دانشمندان راه حلی کاربردی و جدید را برای برطرف کردن مشکل بزرگ زباله های فضایی ارائه کرده اند با این همه نبود سیاستهای جهانی درباره زباله های فضایی می تواند مانع از اجرای این برنامه برای از بین بردن این زباله ها شود. 

به گزارش خبرگزاری مهر، در این شیوه ماهواره ای به فضا پرتاب می شود تا به نزدیکی زباله های فضایی بزرگ از قبیل قطعات راکتهای از کار افتاده برود، این ماهواره موتوری احتراقی را به زباله وصل می کند تا این قطعه بتواند زباله را حرکت داده و به سوی اتمسفر زمین هدایت کند.

دانشمندان معتقدند با استفاده از این شیوه می توان سالانه پنج تا 10 قطعه از زباله های فضایی را از اطراف زمین زدود. مقیاس این مسئله بسیار وسیع است، بیش از 17 هزار جرم بزرگتر از 10 سانتیمتر در مدار پایینی زمین وجود دارند اما مشکل اصلی اینجا است که هر یک از این قطعات به تنهایی قادر به ایجاد هزاران خطر جدی هستند.

به گفته محققان آژانس فضایی ایتالیا این مشکل بسیار بزرگ بوده و باید به سرعت اقدامات لازم برای مهار آن انجام بگیرد زیرا هر چه زمان از دست برود، تعداد زباله هایی که باید از مدار به پایین کشیده شوند، افزایش خواهد یافت.

چین در سال 2007 با تخریب یکی از ماهواره های از کار افتاده خود بیش از دو هزار زباله فضایی دیگر به وجود آورد و پس از آن نیز برخورد میان دو ماهواره روسی و آمریکایی به اندازه ای قابل توجه تعداد زباله های فضایی سرگردان در فضا را افزایش داد.

آنچه بیش از همه چیز موجب نگرانی متخصصان است، وقوع واکنشهایی زنجیره ای به نام "سندروم کسلر" است که در آن یکی از این ذرات با دیگری برخورد کرده و موجب برخورد ذره با جسمی دیگر می شود و این برخوردها همینطور موجب ایجاد برخوردهای دیگری خواهند شد تا زمانی که مدار پایینی زمین از لایه ای از این زباله ها پوشانده شده و کاملا غیر قابل استفاده خواهد شد.

سیاستهای فضایی

زباله های فضایی تنها ماهواره های مدارگرد را تهدید نمی کنند، بلکه ماموریتهای سرنشین دار فضایی و ایستگاه فضایی بین المللی را نیز بارها و بارها با خطرات جدی مواجه کرده و خواهند کرد. بررسی های جدید بیش از 60 جرم در ارتفاع 850 کیلومتری از زمین را شناسایی شده اند که دو سوم آنها وزنی بیشتر از سه تن دارند و بیشتر آنها با سرعتی بالاتر از 7.5 کیلومتر بر ثانیه در حرکتند. بیشتر این زباله های بزرگ بدنه یا قطعات راکتهای از کار افتاده هستند و محققان ایتالیایی آژانس فضایی ایتالیا نیز معتقدند این ارتفاع درست نقطه ای است که تلاش برای از بین بردن زباله ها باید آغاز شود.

مدار پایینی زمین فضایی کاملا شلوغ است و فعالیت در این ناحیه از دیدگاه سیاسی بسیار دشوار است زیرا بسیاری از این زباله ها به کشورهایی تعلق دارند که هیچ علاقه ای به مشارکت در از بین بردن زباله ها نداشته و یا به این اجسام دسترسی ندارند، این در حالی است که هیچ قانون بین المللی برای خارج کردن اجسامی که توسط کشورهای مختلف در فضا سرگردان شده اند، وجود ندارند.

به گفته محققان در صورتی که بتوان بر روی قطعات راکت که تجهیزات حساسی بر روی آنها وجود ندارد تمرکز شود، دیگر نیازی به کسب اجازه مالک قطعه برای از بین بردن آن نخواهد بود.

طرح هدایت زباله ها به خارج از مدار زمین

"مارکو کاسترونوو" از آژانس فضایی ایتالیا طرح ارسال ماهواره ها به سوی زباله های فضایی را در قالب برنامه ای هفت ساله ارائه کرده است. این ماهواره ها از دو بازوی روباتیک برخوردار خواهند بود که یکی از آنها زباله را نگه داشته و دیگری موتوری یونی را به آن وصل می کند تا این موتور زباله را به خارج از مدار هدایت کند.

سپس ماهواره زباله را رها کرده و به سوی زباله ای دیگر خواهد رفت با این امید که در طول یک سال بتواند پنج تا 10 زباله را از مدار زمین خارج کند. به گفته محققان شاید انجام این ماموریتها چندان آسان نباشد، اما تکنولوژی های مورد نیاز آن در حال حاضر وجود دارد.

بر اساس گزارش بی بی سی، با این همه بزرگترین مشکل بر سر راه اجرای این برنامه مشکلات سیاسی خواهد بود، زیرا می تواند به عنوان تهدیدی برای ماهواره های فعال به شمار رود. به گفته محققان زمانی که سازمانی قدرت این را داشته باشد که خود را به زباله های فضایی رسانده  آن را از مدار خارج کند، می تواند همین کار را درباره ماهواره های فعال نیز انجام دهد، عاملی که می تواند این برنامه از اجرا شدن بازدارد.