مرکز مطالعات و پژوهشهای فلکی - نجومی
1738
|
واحد خبر مركز |
1389/10/25
658
|
چاپ
دورترين خوشه كهكشاني جهان كشف شد
كيهان‌شناس بزرگ ايراني دانشگاه كاليفرنيا و همكارانش در يك تيم ستاره‌شناسان بين‌المللي موفق شدند يك كلان‌شهر رو به رشد كهكشاني را كشف كنند كه دورترين فاصله شناخته‌شده در جهان اوليه را دارد.
به گزارش ايسنا، بهرام مبشر، استاد فيزيك و نجوم رصدي دانشگاه ريورسايد كاليفرنيا مي‌گويد: اين مجموعه قديمي از كهكشان‌ها احتمالا به يك خوشه كهكشاني مدرن شبيه نمونه‌هاي عظيمي كه امروزه مي‌بينيم، تبديل شده‌اند.
اين خوشه در حال رشد موسوم به «COSMOS-AzTEC3» توسط تلسكوپ‌هاي داراي چند طول موج از جمله تلسكوپ‌هاي فضايي اسپيتزر، چاندرا و هابل ناسا و رصدخانه W.M. Keck و تلسكوپ سوباروي ژاپن كشف و ترسيم شد.
دانشمندان از اين توده در حال رشد كهكشان‌ها به عنوان خوشه اوليه ياد مي‌كنند.
COSMOS-AzTEC3 دورترين خوشه اوليه عظيم شناخته‌شده و همچنين يكي از جوانترين كهكشان‌هاست چرا كه زماني مشاهده شد كه جهان نيز جوان بود.
دكتر بهرام مبشر كه پيش از اين دورترين كهكشان جهان را نيز كشف كرده بود، اظهار كرد: اين يك خوشه كهكشاني در حال شكل‌گيري است كه بيش از 12 ميليارد سال پيش بوجود آمده است.
مسئول سابق آشكارساز «Nikmouse» تلسكوپ فضايي هابل افزود: اين خوشه اوليه حدود يك ميليارد سال پس از انفجار بزرگ شكل گرفته است. مطالعه ساختارهايي اينچنيني اين مساله را آشكار مي‌كند كه چگونه كهكشان‌ها با هم ادغام شده و كهكشان‌هاي بزرگ‌تر را تشكيل مي‌دهند.
مبشر در اين پروژه بين‌المللي در كشف كهكشان‌هاي عضو اين خوشه و اندازه‌گيري فاصله و سرعت سير آنها مشاركت داشته و همچنين زمان شكل‌گيري خوشه اوليه را محاسبه كرده است.
به گزارش ايسنا، وي براي اندازه‌گيري اعضاي خوشه از تلسكوپ «كك Keck» در هاوايي استفاده كرده است.
اين خوشه تقريبا 12.6 ميليارد سال نوري از زمين فاصله دارد.
سن جهان ما 13.7 ميليارد سال تخمين زده مي‌شود. پيش از اين خوشه‌هاي ديگري با سن بيشتر با فاصله 10 ميليارد سال نوري شناخته شده بودند.
ستاره‌شناسان همچنين دريافتند كه در اين خوشه انفجارهاي شديد در پي شكل‌گيري ستارگان رخ داده و يك سياه‌چاله عظيم وجود دارد.
بيشتر كهكشان‌هاي جهان در كنار يكديگر در خوشه‌ها جاي دارند كه معمولا دور يك كهكشان قديمي كه يك سياه‌چاله غول‌پيكر دارد جمع مي‌شوند.
ستاره‌شناسان گمان مي‌كنند نمونه اوليه اين خوشه‌ها كه هنوز در حال شكل‌گيري و انبوه شدن هستند بايد در جهان اوليه وجود داشته باشد اما ثابت كردن اين موضوع تاكنون مشكل بوده است.
زماني كه دانشمندان اين توده كهكشاني را پيدا كردند، جرم كلي آن را با كمك تلسكوپ اسپيتزر اندازه‌گيري كردند.
ميزان انبوه جرم حداقل به اندازه 400 ميليارد خورشيد بود كه گواه روشني از يك خوشه اوليه عظيم بود.
آنها همچنين از مشاهدات تلسكوپ اشعه ايكس چاندرا براي كشف و ترسيم يك سياه‌چاله عظيم با جرمي بيشتر از 30 ميليون خورشيد استفاده كردند.
سياه‌چاله‌هاي عظيم در خوشه‌هاي كهكشاني امروزي شايع محسوب مي‌شوند اما اين اولين باري‌است كه يك سياه‌چاله تغذيه‌كننده با اين عظمت به يك خوشه بسيار جوان پيوند خورده است.
در انتها محققان ميزان گاز يا سوخت براي شكل‌گيري ستارگان آينده را اندازه گيري كردند و به اين نتيجه رسيدند كه اين خوشه در حال رشد به سوي يك شهر مدرن از كهكشان‌هاست.
COSMOS-AzTEC3 در صورت فلكي سكستان واقع شده است.