آموزش مسائل رویت هلال حساسیت های موجود را رفع می کند

مدیر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی و نجومی، آموزش مسائل رویت هلال را گام موثری در رفع حساسیت های موجود دانست.

محمد صالح نجف به خبرنگار شبستان در قم گفت: طی چند سال اخیر شاهد هستیم که در کشور در آستانه حلول ماه مبارک رمضان و یا تعیین روز عید فطر حساسیت ها در مسئله رویت هلال ماه نو قمری شدت می گیرد.

وی افزود: این مسئله به علت قمری بودن تقویم مسلمین امري همیشگی است و تنها مختص ماه رمضان نیست ولی در آغاز و پایان این ماه به علت حساسیت های اعتقادی بیشتر نمود پیدا می کند.

وی با ذکر یک نمونه در این مورد تصریح کرد: مثلا در ماه های حرام احکام خاصی وجود دارد یکی از آن ها مسئله افزایش دیه می باشد که در این مورد هم شاهدیم که اگر تصادفی منجر به فوت یا خسارت جانی اتفاق بیفتد که در صورت وقوع در روزهای اول و یا آخر این ماه ها نیاز داریم که زمان دقیق نمایان شدن هلال ماه را بدانیم.

وی با بیان این که باید در این زمینه اطلاع رسانی مناسب صورت گیرد گفت: نباید از تفاوت فتوای مجتهدین در مورد این چنین احکامی در جامعه با عنوان اختلاف میان مراجع یاد کنیم.

مدیر مرکز مطالعات و پژوهش های فلکی و نجومی افزود: اختلاف نظر در مشاهده یا عدم مشاهده هلال ماه در میان رصد گران نیز وجود دارد و ممکن است دو گروه رصد گر در یک منطقه نتوانند نتایج یکسانی را در این زمینه در يك زمان واحد به دست آورند.

وی توهم در رویت هلال را از مشکلات مهم در این مورد عنوان کرد و ادامه داد: در مواقعی رصدگران با دقت و تمرکز بالا برای دیدن هلال ماه به نقطه ای از آسمان خیره می شوند که همین حالت باعث ایجاد توهم می شود و رصدگر به اشتباه حس می کند در طول یک زمان کوتاه چندین بار هلال را دیده است.

وی تصریح کرد: در برخی موارد شاهدیم که افراد مبتدی و غیر حرفه ای ادعا می کنند که هلال ماه را دیده اند و باعث ایجاد توهماتی در جامعه می شوند و این در حالی است که از لحاظ علمی در آن لحظه و در منطقه مذکور امکان این رویت وجود نداشته است.

وی با تاکید بر لزوم آموزش مراحل و مسائل علمی در این زمینه به عموم مردم گفت: ما در کشور در این زمینه نیازمند فرهنگ سازی هستیم و باید با آشنا کردن مردم با مبانی علمی و همچنین دلایل فقهی از تعبیرهای نادرستی که به عمد ایجاد می شود جلوگیری کنیم.

نجف خاطرنشان کرد: مبحث رویت هلال در سه محدوده قابل بررسی است؛ اول اینکه قطعا هلال قابل رویت باشد،دوم اینکه قطعا هلال قابليت رویت ندارد و سومین محدوده که ناحیه بحران نامیده می شود و همه این اختلاف ها ناشی از اختلاف نظرها در این محدوده است.

وی افزود: ناحیه بحرانی به محدوده ای اطلاق می شود که در آن هلال ماه به همان اندازه که امکان رویت دارد غیر قابل رویت نیز می باشد.

وی ادامه داد: در هر سالی که زمان رویت هلال ماه نو قمری در این محدوده قرار بگیرد شاهد هستیم که دفتر مراجع در اعلام زمان آغاز و یا پایان ماه مبارک رمضان آراء متفاوتی دارند که این اختلاف نظرها بر گرفته از روش اجتهاد آنها و امری طبیعی است.

وی گفت: حتی با ثبت مختصات دقیق رصدها طی چندین سال باز هم نمی توان روز و ساعت دقیق آغاز و پایان ماه های قمری را در تقویم قمری و البته مبتني بر نظر عاماي شيعه مشخص کرد و این اطلاعات هر لحظه قابلیت تغییر دارد.

وی با اشاره به ثبت رکورد مشاهده هلال ماه توسط رصد گران حرفه ای تصریح کرد: از نتایج علمی ثبت شده در این زمینه تنها می توانیم بگوییم که با مشخصات ذکر شده مثل روز ،درجه افق و یا وضعیت جوی و همچنین مطابق با آمارهای ثبت شده در سال های گذشته ،هلال ماه در زمان مورد نظر قابلیت رویت دارد یا ندارد.

وی در پایان با بیان این که اظهار نظر غیر علمی در این زمینه به برداشت های نادرست دامن میزند افزود: متاسفانه در برخی موارد شاهد هستیم با اعلام نظرهای غیر مسئولانه و غیر علمی در این زمینه به این مسائل دامن میزند و این ادعاها در حالی است که از لحاظ علمی امکان رویت هلال وجود نداشته است.